نام پژوهشگر: مانیا ابراهیم زاده
مانیا ابراهیم زاده محسن احدنژاد روشتی
در دو دهه اخیر در سراسر دنیا جشنواره های متعددی با هدف رونق بخشیدن به گردشگری و جذب فرصت های بالقوه اقتصادی برگزار شده است. کشور ایران با دارا بودن ظرفیت های بالقوه فرهنگ بومی با قدمت طولانی در تاریخ، خاستگاه مراسم سنتی و آیینی بسیاری است. تعدادی از این مراسم در شهرستان رودبار در قالب جشنواره های سالانه در برخی از نقاط روستایی برگزار می شوند. اهمیت این رویداد ها به رقابت فشرده جشنواره ها برای جذب بازدیدکننده ها منجر شده است. از این رو تحلیل عواملی که ممکن است بر تداوم حضور گردشگران تأثیرگذار باشد، اهمیت یافته است. یکی از این عوامل مکان یابی بهینه جشنواره هاست. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق حاضر، افراد شرکت کننده در جشنواره های سنتی شهرستان رودبار می باشد. جهت تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که حجم نمونه 322 نفر به دست آمد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش های آمار توصیفی (درصد و فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون تحلیل عاملی و مدل ahp) صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمون تحلیل عاملی نشان داد که عوامل اقتصادی ناشی از عدم مکان گزینی صحیح جشنواره ها بیش از سایر عوامل در عدم گسترش جشنواره ها در شهرستان رودبار موثر می باشد. همچنین جهت مکان یابی سایت های برگزاری جشنواره های سنتی در روستاهای مورد نظر از مدل تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. برای مکان یابی مربوطه شاخص های سازگاری اراضی، شیب، جهت شیب، فاصله از جاده اصلی، فاصله از رودخانه، فاصله از کاربری های موردنیاز، فاصله از کاربری های مزاحم و فاصله از کاربری های بی تفاوت و همچنین فاصله از کاربری های مرتبط با هریک جشنواره ها در نظر گرفته شده است. مکان یابی صحیح و بهینه سایت های برگزاری جشنواره های سنتی در روستاهای موردنظر موجب جذب گردشگران بیشتر به منطقه و توسعه فعالیت های مرتبط با آن خواهد شد. پیشنهاد می گردد با مشارکت و سرمایه گذاری نهاد های دولتی و خصوصی و تدوین قوانین و مقررات حمایتی، در جهت توزیع امکانات، خدمات و زیرساخت های مرتبط با گردشگری اقدام شود تا با اشتغالزایی و افزایش درآمد حاصل از گردشگری، بقای این مراسم بعنوان میراث فرهنگی استان تضمین گردد.