توازن منفی کلسیم در اوایل شیردهی اجتناب¬ ¬ناپذیر است و اغلب گاوهای تازه¬زا در اوایل دوره شیردهی دچار هیپوکلسیمی تحت درمانگاهی می¬گردند. این پژوهش به منظور بررسی وضعیت میزان کلسیم خون گاوهای تازه¬زا و پیشگیری از اثرات زیان¬آور هیپوکلسیمی و بهبود سلامت رحم و شاخص¬های تولیدمثلی، به وسیله تزریق زیرجلدی کلسیم بلافاصله پس از زایش انجام گردید. تعداد 375 راس گاو هلشتاین بر اساس دوره شیردهی (اول، 143 راس؛ دوم، 108 راس؛ و سوم، 124 راس) با تعداد متفاوت بلوک¬بندی شدند و به طور تصادفی به چهار تیمار (تیمار 1یا شاهد، تزریق آب مقطر، 190 راس؛ تیمار 2، یک ویال کلسیم بلافاصله پس از زایش، 72 راس؛ تیمار 3، دو ویال کلسیم بلافاصله پس از زایش، 63 راس؛ تیمار4 یا تیمار 1+1، یک ویال کلسیم بلافاصله پس از زایش و تکرار آن 12 تا 18 ساعت پس از تزریق اول، 50 راس) اختصاص یافتند و به مدت 200 روز مورد مطالعه قرار گرفتند. میزان ماده خشک مصرفی در 24 ساعت اول پس از زایش در 36 راس دام برای هر تیمار و در هر بلوک به صورت گروهی ثبت گردید. نمره وضعیت بدنی در زمان زایش و 38 روز پس از آن ثبت گردید. جهت تعیین غلظت کلسیم، منیزیم، فسفر و گلوکز خون، خونگیری¬ها در بلافاصله پس از زایش و پیش از دوشش آغوز و اعمال تیمار، روزهای 1، 2، 4 و 7 انجام گردید. در 36 راس از دام¬ها جهت تعیین هاپتوگلوبین و bhba از نمونه¬های خون روز¬های 2، 4 و 7 استفاده شد. خط قرمز تعیین هیپوکلسیمی تحت درمانگاهی، کمتر از 5/8 میلی¬گرم در دسی-لیتر در نظر گرفته شد. یافته¬های این پژوهش نشان می¬دهد که بیش از 80 درصد دام¬ها در 2 روز اول پس از زایش دچار هیپوکلسیمی تحت درمانگاهی هستند. تزریق زیرجلدی کلسیم بلافاصله پس از زایش، باعث افزایش معنی¬دار ماده خشک مصرفی و کاهش معنی¬دار سلول¬های پیکری شیر ¬گردید. هم¬چنین منجر به کاهش معنی¬دار میزان بروز عفونت¬های رحمی شامل متریت، آندومتریت درمانگاهی و تحت درمانگاهی، و افزایش معنی¬دار شاخص¬های تولیدمثلی از جمله درصد آبستنی در اولین تلقیح و درصد آبستنی در 200 روز ¬شد. نتایج این پژوهش بیان¬گر آن است که تزریق زیرجلدی کلسیم بلافاصله پس از زایش می¬تواند باعث بهبود سلامت رحم و عملکرد تولیدمثلی گاوهای هلشتاین ¬گردد. واژگان کلیدی: کلسیم، دوره انتقال، هیپوکلسیمی تحت درمانگاهی، عفونت رحم، شاخص¬های تولیدمثل