نام پژوهشگر: محمد زکریا پیرخضرانیان

تحلیل ساختاری بخش شرقی معدن سنگ آهن سنگان خواف، محدوده بین آنومالی های باغک و سنجدک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1393
  محمد زکریا پیرخضرانیان   بهنام رحیمی

مجموعه معادن سنگ آهن سنگان خواف از قدیمی ترین و مهم ترین معادن آهن ایران محسوب می¬شوند. این معادن در جنوب شرقی استان خراسان رضوی و در 40 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان خواف واقع شده اند. از نظر تقسیمات زمین شناختی این منطقه جزیی از خرد قاره ایران مرکزی و بخشی از پهنه لوت محسوب می¬شود. کانی سازی در این معدن از نوع اسکارنی بوده و جزو کمربند آتشفشانی- پلوتونیکی خواف- درونه قرار می گیرد. معدن سنگان با توجه به تاریخ زمین ساختی که پشت سر گذاشته تحت تأثیر فاز های مختلف تکتونیکی قرار گرفته و شکستگی های فراوانی در منطقه به وجود آمده است. در این پژوهش به بررسی و تحلیل ساختارها در بخش شرقی این معدن و در محدوده بین آنومالی های سنجدک و باغک پرداخته شده است. با توجه به غلبه ساختار های شکننده در این منطقه عمده فعالیت بر روی تحلیل شکستگی ها خواهد بود. برای مطالعه شکستگی ها در این محدوده 27 ایستگاه تعریف شده و در این ایستگاه ها به مطالعه و برداشت از شکستگی ها پرداخته شد. با استفاده از این اطلاعات سیستم های مختلف شکستگی ها مشخص شده اند. از جمله مهم ترین سیماهای ساختاری محدوده معدنی گسلی شمال غربی- جنوب شرقی است که گسل دردوی نام گذاری شده است و نقش قابل توجهی در پراکنش کانسار های معدنی داشته است و در این پژوهش توجه ویژه ای به آن شده است . بررسی گسل ها نشان داده است که بیشتر گسل های منطقه متأثر از حرکت این گسل بوده اند. عمده گسل های منطقه از نوع گسل های امتداد لغز هستند و با توجه به حرکت چپ لغزی گسل دردوی سیستم تنش ساده بر منطقه تأثیر گذار بوده است . گسل های امتدادی چپ لغز که امتداد های شمال شمال غربی – جنوب جنوب شرقی داشته اند را می توان به عنوان شکستگی های ریدل این گسل معرفی کرد و همچنین گسل های امتدادی راست لغز که جملگی امتداد های شرقی – غربی دارند را می توان آنتی ریدل های این گسل دانست. گسل های نرمال عمدتاً امتداد های شمال غربی- جنوب شرقی دارند و گسل های معکوس نیز در امتداد های شمال شرق جنوب غرب پراکندگی دارند و در انتهای امر با توجه به وضعیت گسل ها مدلی برای کرنش حاصل از این گسل ترسیم شده است.درزه ها به 8 دسته مختلف تقسیم بندی شدند و با توجه به اطلاعات حاصل از تفسیرها دسته های شمالی- جنوبی و دسته های شمال شرق – جنوب غربی قدیمی ترین دسته های ما و دسته های شرقی غربی جدید تر از دسته های قبلی هستند و همچنین دسته های شمال غربی- جنوب شرقی جوان ترین شکستگی های منطقه و شکل گیری آن ها متأثر از گسل دردوی بوده است. با استفاده از متدهای نوین بازسازی تنش های دیرین ، به بازسازی و ترسیم میدان تنش در این محدوده پرداخته شد. تحلیل میدان های تنش در این محدوده نشان می دهد که منطقه با کششی شمالی جنوبی مواجه است. اما میدان تنش در اطراف گسل درودی متفاوت و این دینامیک حرکتی این گسل بردار های تنش ناحیه ای را تحت تأثیر قرار داده است.