نام پژوهشگر: میثم غلامپور
میثم غلامپور علیرضا علی صوفی
روزنامه های پرشمارگان ایران در آخرین سال سلطنت رژیم پهلوی دو بار دست به اعتصاب سراسری زدند؛ یک بار به صورت کوتاه مدت از 19 تا 23 مهر ماه در دوره نخست وزیری جعفر شریف امامی و بار دیگر به شکل بلندمدت از 15 آبان تا 16 دی ماه همزمان با نخست وزیری غلامرضا ازهاری. دلیل یا بهانه شروع اعتصاب نخست، حضور نیروهای نظامی بدون هماهنگی دولت در تحریریه اطلاعات و کیهان و دخالت آنها در جریان انتشار این نشریات و اعتصاب دوم، اشغال اطلاعات، کیهان و آیندگان و دستگیری و تحت تعقیب قرار گرفتن برخی از روزنامه نگاران بود. این پژوهش با تکیه بر منابع دست اول به ویژه حجم گسترده ای از نشریات، بولتن ها و خبرنامه های رسمی و غیررسمی آن زمان، به دنبال بررسی چرایی و چگونگی این اعتصاب ها و همین طور ارتباط آنها با اعتراض ها و اعتصاب های سال 1357ش. و نتایج حاصل از آنها است. اصحاب مطبوعات که تا سال 1357ش. با وجود کشمکش همیشگی با حکومت، اقدام به اعتصابی یکپارچه و تاثیرگذار و با یک رهبری واحد(سندیکای نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات) نکرده بودند، در جریان اعتصاب ها و دیگر حرکت های اعتراضی آن سال دست به اعتصاب زدند. در واقع اعتصاب، حاصل زخم کهنه ای بود که در نیمه دوم سال 1357ش. فرصت سر باز کردن پیدا کرد. هر دو اعتصاب مطبوعات در آن سال با واکنش مثبت عموم مردم و گروه ها و شخصیت های مختلف روبرو گردید. پس از پایان این اعتصا ب ها مطبوعات از یک طرف از آزادی نسبی بیشتری برخوردار و از طرف دیگر خواه ناخواه با حرکت های انقلابی مردم همراه تر شدند. در نتیجه در جریان اطلاع رسانی در آن روزهای سرنوشت ساز نقش بیش تری بازی کردند.