نام پژوهشگر: حمیدرضا خسروی
حمیدرضا خسروی علی احمدی مقدم
آگاهی از تندش دانه از جمله موارد لازم جهت مدیریت و احیای پوشش گیاهی بویژه در مناطق بیابانی است به طوری که بخش عمده ای از برنامه های احیای مناطق خشک، شناخت گیاهان مناسب این اکوسیستم ها و نحوه استقرار آنها است. در این مطالعه برای شناخت الگوی جوانه زنی و نیاز های آن و بررسی روش های رفع موانع تندش دانه ؛ اقدام به جمع آوری دانه گیاهان مرتعی و جنگلی از نواحی مرتفع منطقه بافت و رابر واقع در استان کرمان گردید.گیاهان مربوط، با استفاده از کلید های شناسایی معتبر، شناسایی و شکل زیستی گونه ها براساس رده بندی رانکیه مشخص شد. بعلاوه، 20 نمونه خاک از جامعه ارژن باغ پیر ولی رابر، برای برآورد بانک دانه این منطقه، جمع آوری شد. ابتدا برای تعیین قوه نامیه و الگوی خواب، تمام دانه های-تازه جمع آوری شده تحت شرایط استاندارد قرار گرفت. نتایج نشان داد که 22 گونه قادر به جوانه زنی در این شرایط بودند که گونه های کامفیت و فانروفیت بترتیب دارای بیشترین(70%) و کمترین(23%) میزان جوانه زنی بودند. برای تعین نیاز نوری، دانه های 46 گونه تحت تیمار تاریکی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که 45% گونه ها در این شرایط قادر به جوانه زنی بودند که 7 گونه کاهش معنی داری در میزان جوانه زنی نسبت به شاهد نشان دادند. در این شرایط گونه های تروفیت بالاترین وگونه های فانروفیت کمترین میزان جوانه زنی را داشتند. باتوجه به نتایج آزمون استاندارد(تیمار شاهد)، برای شکست خواب، دانه ها تحت تیمار پس رسی و سرمادهی قرار گرفتند. در تیمار پس رسی 53% کل گونه ها جوانه زدند که 7 گونه افزایش معنی داری در میزان جوانه زنی نسبت به شاهد نشان دادند و یک گونه نیز برای اولین بار شروع به جوانه زنی کرد. جوانه زنی 76% از گونه ها در تیمار سرمادهی نشان داد که بیشتر این گونه ها نیازمند یک دوره سرمادهی جهت جوانه زنی هستند. در این تیمار 11 گونه برای اولین بار شروع به جوانه زنی کردند. با توجه به نتایج تیمار سرمادهی، برای شکست خواب 15 گونه ی دارای پوسته سخت، تیمار اسید و تیمار ترکیبی اسید و سرما اجرا شد. تیمار اسید منجر به افزایش جوانه زنی 8 گونه نسبت به شاهد گردید و تیمار ترکیبی منجر به افزایش جوانه زنی 7 گونه نسبت به شاهد شد. بعلاوه نتایج مطالعه بانک دانه نشان داد که 11 گونه دارای بانک دانه هستند که فراوانی آنها متفاوت بود.