همواره گذشت زمان و تغییرات و تحولات سیاسی و روابط فرهنگی با ملت های دیگر برجامعه و مسائل اجتماعی، باورها و اعتقادات و ...هر عصری تأثیر گذاشته است و این ادبیات هر دوره است که قابلیت انعکاس این مسائل را دارد. کندوکاو در دیوان صائب ـ که از بطن جامعه ایرانی عصرش برخاسته است ـ نه تنها ما را با اوضاع و احوالات سیاسی و دینی آن روزگار آشنا می کند بلکه مارا با بازتاب گسترده ی مسائل اجتماعی و گاه درباری ،باورهای مردمی و... عصر صفوی رو برو می کند. این پژوهش در تلاش است تا در حدّ توان عناصر اجتماعی عصرصائب را با استناد به اشعارش شناسایی نماید و در باب بازتاب مسائل اجتماعی در دیوان او بحث کند و با ارائه ی چشم اندازی از اجتماعیّات عصر صائب گامی در جهت شناساندن افکار و رفتار اجتماعی آن عصر بردارد. در بیان چگونگی بازتاب مسائل اجتماعی در دیوان صائب، این نوشتار بیشتر جانب باورهای عامیانه، سرگرمی و مشاغل را گرفته است. نگارنده بر آن است که صائب عقاید و باورهای اساطیری خرافی رایج در آن روزگار را در دیوان خود بازنموده است؛ باورهای عامیانه ای چون: چشم زخم و اعمالی مثل اسپندسوزی و... که برای دفع آن صورت می گرفته است؛ نیز، باور به این که برای به دست آوردن دل کسی می توان نام او را برنعل نوشت و در آتش نهاد و به این وسیله شخص را واله و مشتاق خود کرد. صائب همچنین از بازی ها و سرگرمی های خاصّی که در آن دوران بیشتر در دربار شاهان هند و ایرانی و اقشار مرفّه جامعه معمول بوده اند یاد می کند؛ و یا از مشاغل اجتماعی بسیاری در لابلای اشعارش نام می برد که یا در روزگار ما اصلاً وجود ندارند و یا تغییر بسیاری یافته اند. آنچه بسامد بالا تری را از این میان به خود اختصاص داده است تباورهای عامیانه است که نمود کاملا مشهودی در دیوان صائب یافته است و بیشتر باورهای عامیانه مربوط به خضر، آب حیات و اسکندر است.