نام پژوهشگر: فائزه سلیمی
فائزه سلیمی سپیده اربابی بیدگلی
درحال حاضر کرم های روشن کننده گوناگونی برای درمان لکه های پوستی در دسترس می باشد اما مهمترین ، متداول ترین و موثرترین آنها کرم هیدروکینون و یکی از جدیدترین آنها کرم کوجیک اسید می باشد. اگرچه سابقه مصرف مواد روشن کننده بسیار طولانی می باشد امادر خصوص ایمنی آنها در مصارف طولانی مدت اطلاعات متضادی وجود دارد. در این تحقیق و براساس پروتوکل404 و 422 oecd سمیت مزمن و سیستمیک کرم های روشن کننده ایرانی حاوی هیدروکینون و کوجیک اسید برروی رت ویستار ماده به مدت 45 روز ارزیابی شد . شاخص های وزن ، میزان مصرف آب، غذا وهمچنین علائم کلینیکال بطور روزانه بررسی شدندو شاخص های هورمونی شامل هورمون های تیروئیدی(tsh , t4 , t3) و هورمون های استروئیدی(استرادیول ، استریول ، پروژسترون) و تغییرات هیستوپاتولوژیک در کبد ،کلیه ، قلب ، ریه ، رحم و تخمدان و پوست در دو مقطع روز 21 و 45 بررسی شد. علاوه بر تغییرات معنی دار درغلظت سرمی هورمون های استروئیدی، مشاهدات هیستوپاتولوژیکی رحم نیز کاهش قابل توجهی را در ضخامت جدار رحم و اپیتلیوم پوششی آن نشان داد. بعلاوه نتایج نشان داد مصرف طولانی مدت این محصولات میزان رشد و فعالیت ضمائم پوستی ( فولیکول های مو و غدد) را افزایش داده ، پرخونی و تجمع سلول های آماسی در بافت های کبد و کلیه قابل رویت بودکه در پاره ای موارد با نکروز هپاتوسیت ها ، نکروز سلول های جدار لوله های ادراری و تورم حاد سلولی در بافت کلیوی همراه بود . محصولات روشن کننده مورد سنجش دراین تحقیق دارای اثرات شبه استروژنیک و تاثیر بر سیستم تناسلی و سمیت کبدی و کلیوی هستندکه این اثرات بایستی در محصولات روشن کننده جدید فاقد هیدروکینون و کوجیک اسید نیز پایش شود.