نام پژوهشگر: فاطمه قدردان

تحلیل روان شناسانه سفرهای حج در تذکره الاولیا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1392
  فاطمه قدردان   مریم حسینی

سفر حج، عظیم ترین و ارزشمندترین سفر مسلمانان است. این سفر علاوه بر آن که سفری ظاهری است که مسافر به قصد انجام اعمال عبادی دیار خود را ترک می کند تا راهی سرزمین حج شود؛ سفری درونی، آیینی و معنوی است که مسافر با ترک تعلقات خود درخود سفر می کند، به رشد روحی و معنوی دست می یابد. در تذکره الاولیاء، که زندگی تعدادی از اولیای خدا در آن جمع آمده است، به سفر حج این بزرگان نیز اشاره شده است. بررسی و تحلیل روان شناسانه ی این سفرها و تأثیر هریک از مراحل سفر، بر ارتقای معنوی این بزرگان بر مبنای نظریه های اسطوره شناسی نوین مانند نظریه ی سفر قهرمان از جوزف کمپبل، مردم شناس، اسطوره شناس و روان شناس آمریکایی جنبه های تازه و جالبی را از سفر بزرگ حج و کارکردهای عظیم معنوی آن آشکار می کند. هریک از اولیای خدا که قدم در راه سفر حج نهاده اند؛ مراحلی را گذرانده اند که کریستوفر ووگلر معتقد است همه قهرمانان در سفر خود پشت سر می گذارند تا با طی آن، به هدف والای سفر، که همان تکامل و رشد روانی است، دست یابند. در این پایان نامه موتیف های سفر حج بر اساس طبقه بندی آرنه تامپسون دسته بندی، و انواع سفر در تذکره الاولیاء و به ویژه سفر حج از منظر تک اسطوره کمپبل تحلیل و بررسی شده است.