نام پژوهشگر: حامد پورحسن
حامد پورحسن غلامرضا کریمی
هویتها و نیروهای سیاسی – اجتماعی ترکیه، که منبعث از تاریخ و جغرافیای این کشور هستند، سیاست خارجی ترکیه را در فضاهای جغرافیایی این کشور قوام داده و هویت کشور را ساخته و برساخته¬اند. مواریث هویتی ترکیه که ناشی از سه مولفه ترک¬گرایی، اسلام¬گرایی و غربگرایی بوده است، بر سیاست خارجی این کشور تاثیر گذاشته و به جهت گیری های آن سمت و سو داده است. این مواریث هویتی، در سیستم پارلمانتاریستی ترکیه در دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه در قالب احزاب سیاسی نقشهای تاریخی خود را ایجاد و بازی کرده اند. بدین ترتیب در دوره¬های تاریخی خاص، سیاست خارجی ترکیه بر اساس مکانیسم هویتی شکل گرفته و با بحران هویت و تغییر آن مسیر سیاست خارجی نیز تغییر کرده است. اما در رابطه با اسرائیل که هویت مذهبی، ملی گرایی، یهودستیزی و لیبرالیسم دارد، این مکانیزم های هویتی که بر اساس تقسیم قدرت داخلی شکل گرفته است، به فعالیت پرداخته و مسیر سیاست خارجی ترکیه را در قبال اسرائیل مشخص کرده است. با توجه به رویکرد سازه انگاری قاعده محور و نیز رویکرد هویت محور در پی پاسخ به این پرسش هستیم که نیروهای سیاسی منبعث از هویتهای ترکیه، چه تاثیری را بر سیاست خارجی این کشور در دوران آک پارتی در رابطه با اسرائیل گذاشته است؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت: مکانیسم هویت اسلامی در رابطه با اسرائیل در این دوران فعال شده و باعث سردی و تنشهایی در روابط دو دولت شده است، اما با توجه به ساختار سیاسی ترکیه که منبعث از هویت غربی و کمالیستی هست، دولت اسرائیل مشروع و روند این سیاست با تغییر هویت دولت، بهبود خواهد یافت.