چکیده مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ی اثر بخشی خانواده درمانی ستیر با زوج درمانی هیجان محور بر مهارت های ارتباطی و کاهش تعارض های زناشویی زوجین انجام شده است. روش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و نمونه گیری هدفمند و جایگزینی تصادفی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل زوج هایی است که به دلیل تعارضات و مشکل های ارتباطی از طریق آگهی های منتشر شده در خانه های سلامت مناطق شهر تهران در سال 1392، داوطلب شرکت در دوره زوج درمانی هیجان محور و خانواده درمانی ستیر بودند. از بین داوطلبین30 زوج (60 نفر) به طور تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه ی تعارضات زناشویی mcq (ثنایی،1379) و پرسشنامه مهارت های ارتباطی (جرابک، 2004) بود. اطلاعات به دست آمده از پژوهش به منظور پاسخ به فرضیه های پژوهش با آزمون های آمار استنباطی، تحلیل کوواریانس چند متغیره (مانکوا)، آزمون باکس و آزمون بارتلت تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل کوواریانس چند متغیره حاکی از آن بود که آموزش خانواده درمانی ستیر و زوج درمانی هیجان محور در کاهش تعارضات زناشویی و زیرمقیاس های آن (کاهش همکاری، کاهش رابطه جنسی، افزایش واکنش هیجانی، افزایش رابطه با خویشان خود، کاهش رابطه با خویشان همسر، جدا کردن امور مالی از یکدیگر، کاهش ارتباط موثر) و افزایش مهارت¬های ارتباطی و زیر مقیاس های آن (گوش دادن، تنظیم عواطف، درک پیام، بینش، قاطعیت) تأثیر معناداری دارد. اما تأثیر زوج درمانی هیجان محور در مقایسه با خانواده درمانی ستیر در کاهش تعارضات زناشویی و افزایش مهارت های ارتباطی کمتر بوده است. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن است که آموزش خانواده درمانی ستیر و زوج درمانی هیجان محور در کاهش تعارضات زناشویی و بهبود مهارت های ارتباطی زوج های ناسازگار و همچنین در اصلاح ناهمخوانی در نحوه ی پیام رسانی زوجین به هم دیگر موثر بوده است. واژگان کلیدی: خانواده درمانی ستیر، زوج درمانی هیجان محور، مهارت های ارتباطی، تعارضات زناشویی