نام پژوهشگر: حبیب الله پاکدامن
حبیب الله پاکدامن حسن عبدی
چکیده: در این رساله نا واقع گرایی های کتاب دریای ایمان با تأکید بر دیدگاه علام? طباطبایی(ره) مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. علامه(ره) بر فطری و بدیهی بودن واقعیت، تاکید دارد. از نگاه وی هستی منحصر در عالم ماده و منابع معرفت منحصر در حس و تجربه نیست. دیدگاه ایشان در مورد هستیِ امر الوهی، علم، مطابقت گزاره های دینی با واقع و نفس الامر، معناداری و معرفت بخشی گزاره های دینی گواه این است که علامه(ره) در عرصه های هستی شناسی و معرفت شناسی و در باب گزاره های دینی واقع گراست. اما در مقابل، کتاب دریای ایمان که توسط دان کیوپیت نوشته شده؛ شامل نا واقع گرایی های فراوانی در عرص? دین است. از مبانی مهم دان کیوپیت می توان به طبیعت گرایی، تقدم معرفت و شناخت بر هستی و منحصر دانستن ابزار های معرفت در حس و تجربه اشاره کرد که با توجه به دیدگاه علامه بطلان آن روشن است. تلاش وی برای بطلان نا واقع گرایی و اثبات نظری? انتقادی خود، به خاطر نداشتن دلیل کافی، علم زدگی و عدم شناخت وی از سایر ادیان، نافرجام است. ایشان درصدد است تا دین و آموزه های دینی را اموری ذهنی و بدون واقعیت خارجی تبیین کند تا مزیت های دین بدون اعتقاد به امور متافیزیکی حفظ شود. به عبارت دیگر ایشان به دنبال معنویتی طبیعت-گرایانه است که باعث فعالیت انسان در عرص? زندگی می شود. از نگاه علامه چنین تفسیری از دین و آموزه-های دینی صحیح نیست و هیچ مزیتی را به دنبال ندارد؛ چون اعتقادی که ذهنی است و واقعیتی در ورای خود ندارد و تصور دنیا بدون حسابرسی آخرت، نمی-تواند انسان را به فعالیت وا دارد و آرمان زندگی اش باشد.