نام پژوهشگر: سعیده مرزوان

پیش بینی و تحلیل رفتار برخی از ویژگی های خاک در اراضی با مدیریت های شخم متفاوت، با استفاده از سری های زمانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده کشاورزی 1392
  سعیده مرزوان   حسین اسدی

غیر یکنواختی و تغییرات خاک باید برای درک بهتر فاکتورهای تاثیر گذار بر مدیریت مزرعه، مورد بررسی قرار بگیرد تا در نهایت به یک کشاورزی صحیح منجر شود.در اینبررسی به¬منظور مشاهده تغییر مکانی برخی از ویژگی¬های فیزیکی و شیمیایی خاک در اراضی مجاور با مدیریت شخم متفاوت، نمونه¬برداری از قسمت میانی شیب به روش خطی و در امتداد خطوط تراز به فواصل مکانی 5 متری از اراضی با دو نوع مدیریت شخم، به تعداد 40 نمونه در زمین با شخم در امتداد خطوط تراز و 45 نمونه از زمین¬¬های مجاور با شخم در جهت شیب، انجام گرفت.درصد شن، سیلت،رس، ماده آلی، کربنات کلسیم معادل، رطوبت اشباع، میانگین وزنی قطر خاکدانه¬ها،میانگین هندسی قطر خاکدانه¬ها،واکنش خاکو هدایت الکتریکی اندازه¬گیری شدند.معنی-داری اثر نوع شخم بر این ویژگی¬ها با آزمونtنشان داد که اختلاف معنی¬داری در سطح 5 درصد در تمامی ویژگی¬های مورد بررسی به¬جز هدایت الکتریکی، در دو نوع متفاوت شخم وجود دارد. به منظور مشاهده تفاوت تغییرات تصادفی در قسمت شخم عمود بر جهت شیب با شخم در جهت شیب و همچنین مقایسه آن با کل منطقه (شامل هر دو نوع شخم)، بررسی تغییرات مکانی، با رسم نیم تغییرنما توسط نرم افزار gs+ انجام گرفت. بررسی نیم تغییرنماها، مدل¬های متفاوتی را برای هر ویژگی مورد بررسی در سه حالت (کلی و دو نوع مدیریت به¬صورت مجزا) برازش داد. در این بررسی مشاهده شد که اثر مولفه تصادفی با وضوح بیش¬تری در محدوده کوچک¬تر جغرافیایی نسبت به محدوده¬ی بزرگ¬تر قابل تشخیص است. بنابراین نوع مدیریت به عنوان یک عامل مؤثر در مؤلفه تصادفی، می¬تواند در تغییرات مکانی ویژگی¬های خاک در اراضی کشاورزی، تاثیر بسزایی داشته باشد. با در نظر گرفتن سهم درصد تغییرات تصادفی در این مطالعات و اصلاح مدیریت نادرست، می¬توان به مهندسان و کشاورزان برای کاهش تخریب اراضی زراعی و مدیریت صحیح کمک کرد. به¬منظور تعیین مقدار کمی اثر شخم در هر نقطه از زمین و تفکیک آن از تغییرات مکانی طبیعی، از سری¬های زمانی استفاده شد. یکسان بودن اولیه و خود تشابهی ویژگی¬های خاک با بهره¬گیری از توابع خودهمبستگی و سری¬های زمانی (با بسط آن به سری¬های مکانی)، مورد آزمون قرار گرفت. برای بررسی میزان خود همبستگی ویژگی¬های خاک، از طریق مؤلفه¬های میانگین متحرک، خود برگشت و آرما از نرم¬افزارspss استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل¬هایآرما و میانگین متحرک بهترین مدل برای پیش¬بینی تغییرات اکثر ویژگی¬های خاک بودند. در نهایت با برون¬یابی ویژگی¬های خاکدر زمینبا شخم عمود بر جهت شیب، مقدار هر ویژگی در زمین با شخم درجهت شیبپیش¬بینی شد،سپس تفاوت مقادیر گام¬های پیش¬بینی شده با مقادیر واقعی نقاط اولیه¬ در شخم درجهت شیب به عنوان تفاوت اثر شخم بیان شد. کلمات کلیدی:تغییرات مکانی،مدیریت شخم، معیار اطلاعات آکائیک،مؤلفه تصادفی، نیم¬تغییرنما