نام پژوهشگر: عذرا آقاجانلو

شبیه سازی و ارزیابی مدل های aquacrop و apsim در مدیریت کم آبیاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده کشاورزی زنجان 1392
  عذرا آقاجانلو   جعفر نیکبخت

در این مطالعه کارآیی دو مدل گیاهی aquacrop و apsim در شبیه سازی کم آبیاری گیاهان گندم و یونجه مورد بررسی قرار گرفت. داده های مورد لزوم از داده های آزمایش مزرعه ای جمع آوری شد. آزمایش گندم به صورت طرح آماری کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تیمار آبیاری (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) و در سه تکرار در منطقه کبوترآباد اصفهان انجام شده بود. آزمایش یونجه در قالب طرح کرت های خرد شده با تیمارهای آبیاری شامل i1= آبیاری معمول (بعد از 75 میلیمتر تبخیر از تشت کلاس a)، i2= آبیاری بعد از 150 میلیمتر تبخیر از تشت کلاس a و i3= آبیاری بعد از برداشت چین دوم در 3 تکرار بود. برای واسنجی مدل ها از داده های تکرار اول مقادیر مزرعه ای دو گیاه استفاده شد. با وارد کردن داده های تکرارهای بعدی، عملکرد و بهره وری مصرف آب برای آن ها شبیه سازی و پیش بینی شد. بر اساس نتایج، بیش ترین اختلاف بین مقادیر پیش بینی شده و مقادیر واقعی عملکرد و بهره وری مصرف آب برای گندم توسط مدل aquacrop به میزان 9/6 و 0/7 درصد (به ترتیب) و در تیمار 80 درصد نیاز آبی در تکرار سوم و کم ترین اختلاف به میزان 0/1 و 5/0 درصد (به ترتیب) در تیمارهای 60 و 80 درصد تکرار دوم (به ترتیب) بود. بیش ترین اختلاف بین مقادیر پیش بینی شده و مقادیر واقعی عملکرد و بهره وری مصرف آب برای گندم توسط مدل apsim به میزان 5/13 و 5/12 درصد (به ترتیب) در تیمار 60 درصد در تکرار دوم و کم ترین اختلاف به میزان 9/3 و 0/0 درصد (به ترتیب) در تیمار های100 درصد تکرار سوم و تکرار دوم (به ترتیب) به دست آمد. برای یونجه بیش ترین اختلاف توسط مدل aquacrop به میزان 8/16 و 4/15 درصد (به ترتیب) در تیمار اول در چین اول و کم ترین اختلاف به میزان 4/2 و 5/3 درصد (به ترتیب) در تیمار اول در چین اول به دست آمد و بیش ترین اختلاف مدل apsim به میزان 5/52 و 3/60 درصد (به ترتیب) در تیمار سوم در چین دوم و کم ترین اختلاف به میزان 0/1 و 6/0 درصد (به ترتیب) در تیمار اول در چین دوم به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که هر دو مدل از کارایی مناسبی در شبیه سازی و پیش بینی مقادیر عملکرد و بهره وری مصرف آب در شرایط کم آبیاری برای گیاه گندم بودند ولی برای گیاه یونجه کارایی مدل aquacrop مناسب بود و مدل apsim کارایی خوبی نداشت.