نام پژوهشگر: علی مقنیان شورک
علی مقنیان شورک بهمن میرزایی
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ترکیب بدنی، رفتارهای مرتبط با سبک زندگی و عوامل دموگرافیک با آمادگی عضلانی دانش آموزان پسر بود. به همین منظور 407 نفر دانش آموز پسر مقاطع راهنمایی و دبیرستان شهر یزد با میانگین سنی 45/1± 92/14 سال، قد 03/1± 165 سانتی متر و وزن 36/1± 09/57 کیلوگرم به طور تصادفی به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. برای تعیین رده های وزنی از cut off-bmi و صدک های آن استفاده شد، به این صورت که اگر bmi کوچکتر یا مساوی نقطه درصدی 15 باشد کم وزن، اگر bmi بین نقطه درصدی 15 تا 85 باشد در رده وزنی قابل قبول، اگر bmi بین نقطه درصدی 85 تا 95 باشد اضافه وزن و اگر bmi بزرگتر از نقطه درصدی 95 باشد، فرد چاق محسوب می شد. سپس چربی زیرپوستی دو نقطه ای سه سربازو و ساق پا اندازه گیری شد. برای ارزیابی وضعیت آمادگی جسمانی از شاخص های استقامت عضلانی میان تنه(دراز و نشست تعدیل شده)، استقامت ایستای بالاتنه(آویزان شدن با آرنج خم)، استقامت عضلانی پویای بالاتنه(شنای سوئدی 90 درجه)، توان عضلانی پایین تنه(پرش افقی) و انعطاف پذیری(رساندن دست در حالت نشسته با پشت ثابت شده)، برای بررسی عوامل دموگرافیک، از پرسش نامه وضعیت اجتماعی اقتصادی و برای ارزیابی رفتارهای مرتبط با سبک زندگی که شامل فعالیت بدنی، عادات تغذیه ای و اوقات بی تحرکی بود از پرسش نامه فعالیت بدنی بک، پرسش نامه عادات تغذیه ای و دو سوال در رابطه با میزان تماشای تلویزیون و استفاده از کامپیوتر و بازی های کامپیوتری، استفاده شد. همچنین برای بررسی بلوغ از پیش بینی قد بزرگسالی که با استفاده از معادله رگرسیون خمیس و روچ (1994)بدست آمد، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات هم از روش همبستگی پیرسون و سهمی برای بررسی ارتباط بین متغیرها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد: درصد کم وزنی(4/21) بالاتر از اضافه وزن(2/15) و چاقی(9/4) بود. درصد بالاتری از جامعه فعالیت بدنی پایینی داشتند(3/42). با مقایسه داده های آمادگی عضلانی با نورم fitnessgram، تنها 65/5 درصد از آمادگی عضلانی بالایی برخوردار بودند. بین ترکیب بدنی و آمادگی عضلانی رابطه منفی وجود داشت( 05/0 p ?). در بین رفتارهای مرتبط با سبک زندگی تنها اوقات بی تحرکی رابطه ای با آمادگی عضلانی نداشت(05/0 <p ). عوامل دموگرافیک نیز رابطه ای با آمادگی عضلانی نداشت(05/0< p). به علاوه تنها عادات تغذیه ای با عوامل دموگرافیک رابطه مثبتی داشت(05/0 p ?). در مورد رابطه بین رفتارهای مرتبط با سبک زندگی و ترکیب بدنی، تنها بین عادات غذایی و هر دو شاخص bmi و درصد چربی بدن رابطه منفی مشاهده شد(05/0 p ?) و اوقات بی تحرکی تنها با درصد چربی بدن رابطه مثبتی داشت(05/0 p ?)، ولی فعالیت بدنی با ترکیب بدنی رابطه ای نداشت. با توجه به نتایج پژوهش، سطح آمادگی عضلانی در بین دانش آموزان شهر یزد پایین می باشد و با توجه به رابطه قوی تر فعالیت بدنی و ترکیب بدنی با آمادگی عضلانی، همچنین رابطه بین عادات غذایی با آمادگی عضلانی و ترکیب بدنی، پیشنهاد می شود که با تشویق و ترغیب دانش آموزان به شرکت در فعالیت های بدنی و آگاهی لازم در رابطه با رعایت عادات غذایی مناسب، زمینه بهبود سلامت جسمی و روانی آنها فراهم آید. واژه های کلیدی: ترکیب بدنی، رفتارهای مرتبط با سبک زندگی، عوامل دموگرافیک، آمادگی عضلانی