نام پژوهشگر: سهیلا کبیرقدیم
سهیلا کبیرقدیم فرامرز حسین بابایی
پدیده رانش به عنوان یکی از اختلالات جدی و تأثیرگذار بر پاسخ و عملکرد حسگرهای گاز شیمیایی همواره مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. اصطلاحاً جابه جایی و تغییر زمانی پاسخ حسگر تحت شرایط ثابت شیمیایی و فیزیکی را رانش می نامند. اثر تخریبی این پدیده خصوصاً در حسگرهای گاز نمود بیشتری می کند و دلیل اصلی آن سازو کار فرایند حسگری است. از جمله عوامل اصلی ایجاد رانش، مسمومیت، طول عمر (کهنگی) حسگر، تغییرات شرایط محیطی (رطوبت نسبی و دمای اتاق) می باشند. این تغییرات پاسخ های حسگرهای گاز را تغییر می دهند وکار دسته بندی و شناسایی گازهای هدف سخت تر می شود. سامانه های بویایی مصنوعی (بینی الکترونیکی) از حسگرهای گاز مختلفی ساخته شده و تشکیل آرایه ای از حسگرها را میدهد. پاسخ های حاصل از این آرایه ها، الگو هایی را از بو و یا گاز هدف به وجود می آورند که می توانند به کمک تکنیک های بازشناسی آماری الگو و روش های شناسایی سیستم قابل تحلیل و شناسایی باشند. در این پروژه تلاش بر این است تا از روش ابداع شده در آزمایشگاه خواص الکترونیکی مواد به نام روش گرمایش سریع (tsi)، آرایه مجازی از حسگرهای گاز تشکیل داده و از رانش های متفاوت چند حسگر مختلف دوری گزید. در این صورت فقط با معضل رانش یک حسگر مواجه میشویم. با استفاده از روش های هوشمند فازی-عصبی سعی میشود تا این رانش به طور قابل توجهی جبران سازی شود. ابتدا سامانه ای با قابلیت ایجاد شرایط دمایی ورطوبتی مختلف جهت ثبت پاسخ ها و جمع آوری داده طراحی و ساخته شد. پس از جمع آوری پایگاه داده کاملی از پاسخ های حاصل از سه گاز هدف در شرایط محیطی مختلف، که منجر به رانش پاسخ ها می شوند، سعی در جبران سازی رانش با استفاده از روش های هوشمند نرم افزاری، شده است.