نام پژوهشگر: سمیه ایل سعادتمند
سمیه ایل سعادتمند مهشید شکوهی
انسان موجودی با نیازهای اجتماعی می باشد که به فضایی با شرایط لازم نیازمند است تا با انجام فعالیتهای مختلف، متعالی ترین نیازش را تامین نماید. این فضا، همان فضای عمومی شهریست که از دیرباز با هدف برقراری تعاملات اجتماعی بوجود آمده است. اما امروزه انقلاب تکنولوژیکی، با ایجاد امکان ارتباطات گسترده مجازی و ارائه سایر خدمات غیرحضوری، موجب شده انسان ها هر چه بیشتر از زندگی و حضور در فضاهای عمومی دور شوند. علاوه بر این افزایش هر روزه سلطه خودرو بر شهر منجر به تعریف و اجرای پروژه¬های متعدد ترافیکی گشته که حذف تدریجی عابر پیاده و فضاهای شهری را در پی داشته و نتیجه آن کاهش و نهایتا از بین بردن سرزندگی و حیات اجتماعی فضاهای شهریست. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تقویت حیات اجتماعی فضاهای شهری سعی در شناسایی عوامل موثر و اولویت تاثیرگذاری آن ها در ایجاد و یا ارتقاء حیات اجتماعی فضاهای شهری داشته تا از این طریق بتوان اقدامات مورد نیاز را تعریف و طبق اولویت اجرا نمود. در پی دستیابی به چنین اهدافی با بررسی پیشینه نظری و تجربیات مختلف، کیفیت های موثر در تقویت حیات اجتماعی فضاهای شهر در قالب چارچوب مفهومی پژوهش تدوین گشته است. سپس بر اساس آن میدان مطهری شهر قم به عنوان نمونه عملی پژوهش مورد سنجش قرار می گیرد. در سنجش صورت گرفته ضمن توجه به کیفیت های مورد توجه نظریه پردازان، با استفاده از پرسشنامه حضوری از نظرات شهروندان قمی پیرامون کیفیت های لازم فضا جهت تمایل به حضورشان و شکل گیری حیات اجتماعی در فضاهای شهری قم نیز استفاده شده است. در نهایت پس از تحلیل صورت گرفته و ارائه راهبردهای لازم جهت بهبود نحوه حضور یافتن شهروندان در میدان مطهری و افزایش تمایل آنان به مکث و گذران وقت در میدان، راهنمای طراحی شهری با توجه به کیفیت های تقویت کننده حیات اجتماعی مورد نظر نظریه پردازان و شهروندان قمی ارائه می گردد.