نام پژوهشگر: فاطمه چهارلنگ بدیل
فاطمه چهارلنگ بدیل محمود شمیلی
شوری آب و خاک یکی از عوامل مهم محیطی محدود کننده رشد و تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله ایران می¬باشد. سالیسیلیک اسید یک تنظیم کننده¬ی فنولیک طبیعی رشد درونی می¬باشد که در تنظیم فرآیند¬های فیزیولوژیک در گیاهان نقش داشته و نقش مهمی در پاسخ به شرایط نامطلوب مانند تنش شوری دارد. در این تحقیق اثر سالیسیلیک اسید بر رشد و برخی پاسخ¬های فیزیولوژیک گیاه نیشکر (saccharum officinarum l.) تحت تنش شوری مورد مطالعه قرار گرفته است. آزمایش به صورت فاکتوریل طرح کاملاً تصادفی در گلخانه موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان، ایران در سال زراعی 92- 1391اجرا گردید. تیمار¬های آزمایشی در این تحقیق شامل سه سطح تنش شوری (ds/m 1> ecw، ds/m 3ecw = ، ds/m 6ecw = )، و چهار غلظت سالیسیلیک اسید (صفر، 5/0، یک و 5/1) میلی مولار بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که تنش شوری و کاربرد سالیسیلیک اسید اثر معنی¬داری بر شاخص¬های مرفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه نیشکر داشت. کاربرد سالیسیلیک اسید بصورت محلول پاشی موجب بهبود در ارتفاع گیاه، وزن تراندام هوایی و ریشه، وزن خشک کل، محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل، نسبت پتاسیم به سدیم برگ و نسبت پتاسیم به سدیم ریشه شد و مؤثرترین اثر تیماری مربوط به محلول پاشی با غلظت یک میلی مولار بود که موجب افزایش 38/11 درصدی ارتفاع گیاه، 88/8 درصد وزن تراندام هوایی، 23/18 وزن تر ریشه، 61/10 درصد وزن خشک کل، 05/5 درصد محتوای نسبی آب برگ، 24/8 درصد محتوای کلروفیل، 80/55 درصد نسبت پتاسیم به سدیم برگ و 98/46 درصدی نسبت پتاسیم به سدیم ریشه به ترتیب در مقایسه با تیمار شاهد شد. سالیسیلیک اسیددر غلظت 5/1 میلی مولار به دلیل تغییر صفات فیزیولوژیک گیاه نسبت به تیمار 5/0 و یک میلی مولار تاثیر مثبت کمتری در شرایط تنش شوری داشت. نتایج بیانگر آن است که کاربرد سالیسیلیک اسید با غلظت یک میلی مولار در کاهش عوارض تنش شوری موثر بود و در شرایط آب و خاک مشابه کاربرد آن در نیشکر بصورت محلول پاشی توصیه می¬گردد.