نام پژوهشگر: پروانه حبیب نیا
پروانه حبیب نیا سید رضا عطارزاده حسینی
افزایش توده ی چربی که با افزایش سن در زنان سالمند دنبال می شود موجب افزایش مقاومت به انسولین می شود. با افزایش سن، سطوح هورمون های آنابولیک کاهش می یابد که زمینه ساز بسیاری از تغییراتی است که با افزایش سن در ترکیبات بدنی رخ می دهد. افزایش فعالیت بدنی می تواند در جبران کاهش هورمون در افراد مسن مورد توجه قرار گیرد. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر آمادگی هوازی، نیمرخ لیپیدی، مقاومت به انسولین و هورمون های استروژن و پروژسترون زنان سالمند بود. مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی روی 30 زن مسن و سالم با میانگین سن: 20/2± 33/61 سال، میانگین نمایه توده بدن 02/3 ±31/29 کیلوگرم بر متر مربع و میانگین وزن 34/7 ±82/68 کیلوگرم انجام شد. نمونه ها به طور تصادفی در دو گروه تمرین هوازی (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. پروتکل تمرین شامل هشت هفته تمرین هوازی با شدت 65-55 درصد ضربان قلب ذخیره، سه جلسه در هفته و هر جلسه 50-30 دقیقه بود. متغیر های ترکیب بدنی ( نمایه توده بدن، درصد چربی و اکسیژن مصرفی اوج)، نیمرخ لیپیدی و سطوح هورمون های: انسولین، استروژن و پروژسترون قبل و بعد از هشت هفته اندازه گیری شد. داده ها از طریق آزمون تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد تغییرات درون گروهی و بین گروهی اکسیژن مصرفی اوج معنی دار بوده است( به ترتیب005/0p=، 000/0p=)؛ نیمرخ لیپیدی هم تغییرات بین گروهی معنی داری داشت (000/0p=)در حالی که تغییرات درون گروهی معنی دار نبود، اما در مورد انسولین هم تغییرات درون گروهی و هم بین گروهی معنی دار بود (به ترتیب001/0p=، 000/0p=)، سطح هورمون استروژن افزایش معنی دار داشت و پروژسترون تغییرات درون گروهی و هم بین گروهی کاهش معنی دار داشت (به ترتیب003/0p=، 000/0p= ). به نظر می رسد که تمرینات هوازی می تواند آمادگی هوازی، مقاومت به انسولین و نیمرخ لیپیدی را در زنان سالمند دارای اضافه وزن بهبود بخشد و سطح پلاسمایی هورمون استروژن زنان یائسه را افزایش می دهد اما موجب افزایش سطح پروژسترون نمی شود.