نام پژوهشگر: طیبه یوسفی

بررسی فقهی احکام فقیر، معسر و مسکین و مقایسه آنها در فقه امامیه و اهل سنت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  طیبه یوسفی   حمیده عبداللهی علی بیک

تعریف فقیر، مسکین و معسر در فقه امامیه و اهل سنت مختلف است و اختلاف در تعریف، سبب اختلاف در احکام شده است. از آنجا که در جامعه گروهی فقیر، مسکین و یا معسر هستند و از طرفی جامعه مسلمان متشکل از شیعه و سنی است، بنابراین لازم است احکام آن ها را در فقه امامیه و اهل سنت مورد بحث قرار داد. با روش کتابخانه ای به توصیف و تحلیل ادله موجود در کتاب های شیعه و اهل سنت درباره وظایف فقیر، مسکین و معسر پرداخته شد. سعی بر این بود که به چند سوال اصلی پاسخ داده شود به فقیر، مسکین ومعسر به علت ناتوانی مالی چه تکالیفی تخفیف داده شده است و چه تکالیفی برعهده آنها باقی است و ساقط نمی شود در مقابل اینها توانگران چه وظیفه ای دارند. و بعد از بررسی، بدست آمد که فقیر، مسکین ومعسر اگرچه تنگ دست هستند؛ ولی به انجام کفاره و دفاع موظفند؛ چرا که اینها احکامی هستند که بر همه مسلمانان واجبند، مگر اینکه در شرایط خاص ساقط شوند. وظایفی مانند زکات، خمس و حج که شرط وجوب آ نها داشتن مال است از این گروه ساقط است. توانگران با پرداخت خمس و زکات و ... به تنگ دستان کمک می کنند. اینها همه باعث به وجود آمدن جامعه ای ایده آل و بدون اختلاف طبقاتی می شود.