نام پژوهشگر: نازنین ارباب زاده
نازنین ارباب زاده گلنار قلعه خانی
یکی از بخش های بسیار مهم ادیان الهی، مناسک و عبادیات است که شامل یک سلسله اعمال مقدس است که پیروان آنها، از طریق آن به پرستش خداوند می پردازند. آیین زرتشت با قدمتی تقریبا دو هزار و پانصد تا سه هزار ساله از ادیان بسیار کهن جهان به شمار می رود. از تعالیم بسیار مهم این آیین، پرستش "اهورا مزدا" به عنوان یگانه پروردگار متعال و استمداد از او برای داشتن زندگی پرهیز کارانه است. به سخن دیگر، این آیین، ماهیتی عمدتا اخلاقی دارد و رشد و پرورش فضایل اخلاقی، نقش اساسی در زندگی دینی افراد ایفا می کند؛ و سه اصل "پندار نیک"، "گفتار نیک" و "کردار نیک" از دستورات اخلاقی بسیار مهم این آیین است. بنابر سروده های اشوزرتشت، هر کس باید برون خود را از هر آلایش، پاک کند تا بیماری به او راه نیابد. برون هر کس، تن و جامه و خانه و پیرامون اوست و هر گاه ما این ها را پاک نگاه داریم، قوانین بهداشت را به کار بسته و تندرست و نیرومند خواهیم بود. نمـاز رسمی ترین راه ارتباط فرد با اهورامزدا و یکی از راههای سپاسگذاری از بخششهای بی کران خداوندی است که در آئین زرتـشتـی عاشقانـه همواره مورد توجه بوده و هر زرتشتـی در اوج پاکی اندیشه روزانـه پنـج بار به نیایش اهورا مزدا می پردازد و ضمن سپـاس و ستـایش اهورا مزدا بر آفریده های نیک خداوندی نیز درود می فرستدو ضمن قدرشناسی خود را به خدا نزدیکتر می گرداند تا از بخشش نیک اندیشی برخوردار گردد و بر نیکی های جهان هستی بیفزاید. در بهداشت همگانی، پزشکی زرتشت بسیار پیشرفته است. قوانین مربوط به پاکیزگی فردی و همگانی هر دو بر پایه هایی برای جلوگیری از پخش بیماریهای واگیر دار ریخته شده اند. و همه مردم را از آلودن آتش ،آب ، خاک و گیاه بازداشته اند. در میان ایرانیان قدیم پاکیزگی بدن نخستین گرو در نگهداری روح بوده است و در تمام مراسم و در نمازهایشان پاکیزگی و نیروی تن را پایه اول پاکیزگی روح می دانستند. شستشوی مرده و خودداری از هر چه که از مرده و ریمنی ( کثیفی) که از زنده جدا شده باشد واجب بوده، چرا که ممکن است بیماری واگیردار به بدن راه یابد. اگر کسی ناخودآگاه مرده یا چرکینی را لمس نماید تا خود را شستشونکند، نباید داخل گروه مردم گردد. همچنین از بستر زنان باردار باید دوری جوید چرا که احتمال واگیر بیماریهای گوناگون وجود داشته است. آلودگی آب را به ریمنی (کثافات) از گناهان بزرگ دانسته اند و اگر کسی در هنگام گذر از جوی آب ببیند که آن جوی به ریمنی آلوده شده است، بر هر زرتشتی بایسته است که آن ریمنی را از جوی دور نماید. پاکی و پاکیزگی در آیین زرتشتی نهاد پارسایی است. در باره پاک کنندگان بزرگ، آفتاب را از بزرگترین می دانستند، خاک و آب و باد را نیز پاک می شمردند.