شهر کوفه در سرزمین عراق جنوبی در سال 17 هـ زمان خلیفه دوم، توسط فرمانده سپاه اسلام سعد بن ابی وقاص پس از بازگشت از جنگ قادسیه در کنار شهر باستانی حیره، ساخته شد. این شهر بصورت پادگان شهر نظامی از قبایل متعدد عرب و موالی شرکت کننده در جهاد، بوجود آمد. اعراب که به دو گروه بزرگ شمالی و جنوبی تقسیم می شدند، در این شهر با همدیگر در رقابت بودند. بطوری که قدرت آنها در ادوار مختلف جا به جامی گردید. پس هر کدام برای حفظ قدرت خود، دست به هر گونه اقدامی می زدند. کوفه از نظر سیاسی یکی از سه شهر بنام صدر در اسلام بود که در آن حوادث مختلفی روی داد. سرچشمه فتنه های آن از زمان خلافت عثمان شروع شد. از زمان خلافت علی که بعنوان مرکز خلافت قرار گرفت بعنوان نقطه مقابل شهر دمشق در رقابت بود و مرکز تجمع تشیع گردید. می توان گفت کوفه پایتخت شرقی جهان اسلام شناخته شد. ثروت عظیمی از جهاد به این شهر سرازیر گردید. مرکز تجمع مخالفان خلافت بنی امیه شناخته شد که در آنها قیام های تشیع، خوارج و موالی و دیگر مخالفان، در آن رخ داد. تا اینکه عباسیان از موقعیت ضعف بنی امیه استفاده کرده و کوفه را مرکز ساماندهی قیام خود انتخاب کردند و در وهله اول مرکز خلافت آنها قرار گرفت. اما با ساخته شدن شهرهای واسط، قصر ابن هبیره و هاشمیه و بغداد کم کم از رونق آن کاسته شد و پس از یک قرن و اندی رو به خاموشی سپرد. کلید واژه ها: کوفه، قیام های کوفی، سعدبن ابی وقاص، موالی