نام پژوهشگر: فرشیدرضا حقیقی
حامد یوسفی فرشیدرضا حقیقی
از آنجا که تصادفات ناشی از سرعت یکی از مسائل مهم در پایین آمدن ایمنی افراد استفاده کننده در راه می باشد و به دلیل به وجود آمدن شرایطی مانند افزایش یافتن نقش اجتماعی راه ها در مسیر های بین شهری و به وجود آمدن اجتماعات کوچک در اطراف آن، این تحقیق بدنبال استفاده از نوع خاصی خط کشی روی سطح راه به عنوان تمهیداتی برای آرام سازی ترافیک و تاثیرگذار بر کاهش سرعت وسایل نقلیه در ورودی این مناطق است. این تمهیدات به منظور تبدیل کردن راه به محیطی قابل استفاده برای انواع کاربران شامل رانندگان، پیاده ها و دوچرخه سوران به کار می روند. در این تحقیق استفاده از نوعی خط کشی عرضی با چیدمان و شکل خاص مد نظر قرار گرفته است تا با تاثیر بر ادراک رانندگان، این تصور در آن ها ایجاد گردد که سرعتشان در حال افزایش است و می بایست اقدام به کاهش سرعت نمایند. در این تحقیق برداشت سرعت وسایل نقلیه برای بررسی میزان تاثیرگذاری این تمهیدات در سه فاز؛ 1-قبل از اجرا 2-بلافاصله پس از اجرا (زودهنگام-بعد) 3-4ماه بعد از اجرا (طولانی مدت-بعد) در ورودی شهر ایزدشهر به منظور ارزیابی اثر خط کشی های عرضی محیطی روی سطح راه، انجام گرفت. میزان تاثیر این علائم با استفاده از بررسی در تغییر سرعت میانگین و نیز سرعت 85 درصد با در نظر گرفتن شرایط مختلف مانند همه وسایل نقلیه، تفکیک وسایل نقلیه (سبک و سنگین) و زمان روز (روز در مقایسه با شب) مشخص شد. نتایج نشان داد که میانگین سرعت وسایل نقلیه برای حالت کل وسایل نقلیه در مطالعات زودهنگام-بعد نسبت به مطالعات قبل 2/3 km/hr کاهش و سرعت وسایل نقلیه در مطالعات طولانی مدت-بعد نسبت به مطالعات قبل 3/2 km/hr کاهش نشان داده اند. بیشترین تاثیر مشاهده شده مربوط به حالت سرعت وسایل نقلیه در شب در مطالعات زودهنگام-بعد بود، که معادل 49/5 km/hr کاهش سرعت نسبت به همین حالت در مطالعات قبل بوده است. همچنین مشاهده شد که در طولانی مدت تاثیر این تمهیدات کمتر بوده است. به منظور دسترسی به نقاط کنتزلی در بالادست و جهت مخالف محل آزمایش، اقدام به آمارگیری سرعت انجام شده است که بر اساس نتایج، افزایش سرعت در آن ها ثبت شده است که خود دلیل تاثیر و نیز اعتماد به نتایج محل آزمایش را در بر دارد.
مریم عالی نژاد غلامعلی بهزادی
تصادفات و پیامد های منفی رو به رشد ناشی از آن در جهان، همواره به عنوان یکی از دغدغه های اصلی کارشناسان و مهندسان ایمنی را ها مطرح بوده و این مسئله زمینه ی اقدامات بسیاری درجهت حل مشکلات مربوط به ایمنی راه ها را فراهم آورده است. علت بروز یک تصادف را می توان در چهار عامل انسان، راه، عوامل محیطی و وسیله نقلیه جستجو کرد. وقوع یک تصادف ناشی از یک یا ترکیبی از دو یا چند عامل از عوامل فوق می باشد. پیچیدگی این حوادث چند عاملی به تجزیه و تحلیل دقیق تر نیاز دارد، چرا که تعیین درست حدود سهم هر یک از این عوامل، نقش بسیار مهمی در اتخاذ اقدامات اصلاحی بهینه و کارآمدتر، به منظور دستیابی به نتیجه ی مطلوب در کوتاهترین زمان و با کمترین هزینه ایفا می کند. آمار تصادفات در کشور ما بیانگر این مطلب است که حدود 90 درصد از کل تصادفات، ناشی از عوامل انسانی می باشند، درحالیکه بخش مهمی از این تصادفات به علت شرایط نامناسب راه و اثر آن بر رفتار رانندگان اتفاق می افتند. رفتار استفاده کنندگان از راه به شدت تحت تاثیر خصوصیات مسیر قرار دارد، با این وجود تاثیر متقابل دو عامل انسان و راه و سهم مشترک آنها در بروز تصادفات تا کنون بطور جدی مورد توجه قرار نگرفته است، چرا که شناسایی آن نیازمند اطلاعات کافی و بررسی های دقیق و کارشناسانه می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر طراحی مناسب راه بر کاهش تصادفات ناشی از خطای انسانی می باشد. به همین منظور قطعات مختلف از محور هراز با خصوصیات هندسی متغیر، به عنوان مطالعه ی موردی انتخاب و با اخذ اطلاعات تصادفات بطور مستقیم از فرم کام پلیس راه و بازدیدهای میدانی از مسیر، نحوه ی وقوع تصادفات و عوامل موثر در آنها به دقت مورد تجزیه و تحلیل و سطح ایمنی هر قطعه به روشهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. علاوه بر آن به منظور نشان دادن میزان تاثیر گذاری شرایط راه بر تصادفات، از دیدگاه کارشناسان، پتانسیل وقوع تصادف در هر قطعه، با توجه به خصوصیات مسیر و با استفاده از روش ahp تعیین، و با نتایج حاصل از تصادفاتی که در واقعیت رخ داده اند مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج مطالعات نشان می دهد که در مقاطع نیمه بهسازی شده، میانگین شاخص های فراوانی، شدت، نرخ و نرخ-شدت تصادفات نسبت به مقاطع بهسازی نشده پایین تر می باشد. علاوه بر این، نتایج حاصل از تخمین پتانسیل وقوع تصادف با توجه به شرایط راه، مطابقت خوبی را با آمار واقعی تصادفات و مقادیر نرخ و شدت-نرخ تصادف در هر قطعه نشان می دهد. این مسئله بیانگر آن است که سهم عامل راه بطور مستقیم یا غیر مستقیم بر تصادفات رخ داده در این محور، در عمل بسیار بیشتر از آن چیزی است که در آمارها ارائه می شود. همچنین در بین عوامل انسانی، عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه، تجاوز و انحراف به چپ، عدم توجه به جلو و عدم رعایت حق تقدم به عنوان مهمترین علل وقوع تصادفات در محدوده ی مورد مطالعه، به میزان قابل ملاحظه ای تحت تاثیر خصوصیات راه و موقعیت هندسی مسیر قرار دارند و میزان وقوع تصادفات ناشی از این عوامل، با انجام اقدامات اصلاحی در راستای ارتقاء کیفیت مسیر، کاهش قابل توجهی خواهند یافت.
اسمعیل کریمی مسکونی فرشیدرضا حقیقی
در این پایان نامه به مطالعه هشت روش های شناسایی نقاط حادثه خیز که شامل روش های فراوانی تصادفات، نرخ تصادفات، روش شاخص همسنگ خسارت مالی برحسب ضرایب پیارک و کشور کره جنوبی، معیار ترکیبی، تجربی بایس، مبتنی بر خطر اجتماعی و مقدار p می باشند که برحسب آزمون های سازگاری مکان، سازگاری روش، اختلاف رتبه بندی کلی، شناسایی کاذب، امتیاز کلی، حساسیت و دقت ارزیابی شده اند و این آزمون ها برحسب روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی شدند. در این تحقیق از داده های سه سال تصادفات محور جیرفت-کرمان استفاده شد. در نهایت روش تجربی بایس بهترین روش بود
علی اکبری فرشیدرضا حقیقی
به دلیل آنکه سرعت یکی از مهمترین فاکتورهای تصادفات جاده ای محسوب می شود، مهندسان حمل و نقل به دنبال ایجاد افزایش ایمنی به وسیله کاهش سرعت می باشند.کاهش سرعت وسایل نقلیه نیز مستلزم ایجاد شرایطی تاثیرگذار بر رفتار راننده می باشد. این تحقیق به دنبال ارزیابی تاثیر علائم افقی و عمودی سطح راه در آرام سازی ترافیک به وسیله دستگاه شبیه ساز رانندگی می باشد. در این تحقیق از 40 شرکت کننده استفاده شد که اطلاعات یک نفر بدلیل نقص فنی دستگاه حذف شده و داده های 39 شرکت کننده (شامل 32 مرد و 7 زن) با میانگین سنی 28 سال و حداقل 3 سال سابقه رانندگی به میزان 5000 الی 50000 کیلومتر رانندگی در سال مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان در نه سناریو شامل چهار نمونه خط کشی (خط کشی عرضی ممتد، خط کشی عرضی محیطی، خط کشی دندان اژدهایی و خط کشی هاشور حاشیه ای)، یک نمونه تابلوی محدودیت سرعت و چهار سناریوی دیگر شامل همه ی خط کشی های نامبرده به همراه تابلو شرکت کردند و اطلاعات مربوط به سرعت و جابجایی جانبی رانندگان در سناریو بدون علائم و هرکدام از سناریو ها جمع آوری و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. همچنین پروفیل سرعت و جابجایی جانبی رانندگان در هر کدام از سناریو ها ترسیم شد. نتایج نشان داد که سرعت همه رانندگان در مقابل ادوات آرام سازی ترافیک به میزان 21 کیلومتر بر ساعت کاهش یافته که از این میان سهم رانندگان مرد 3/23 کیلومتر بر ساعت و رانندگان زن 4/10 کیلومتر بر ساعت بوده است. همچنین جابجایی جانبی همه ی رانندگان 4 سانتی مترکاهش پیدا کرد که از این میان نیز سهم رانندگان مرد 5 سانتی متر و رانندگان زن 1 سانتی متر بود. در بین چهار نوع خط کشی اجرا شده تاثیر خط کشی هاشور حاشیه ای از بقیه بیشتر بوده و رانندگان به میزان 22 کیلومتر بر ساعت سرعت خود را کاهش دادند. علاوه بر این در چهار سناریویی که خط کشی ها و تابلو تواماً استفاده شدند نیز کاهش سرعت زیادی مشاهده شد. کاهش جابجایی جانبی رانندگان نیز در دو سناریو خط کشی هاشور حاشیه ای همراه تابلو و بدون تابلو از همه بیشتر بوده که میزان کاهش آن در حالت بدون تابلو نیز حتی بیشتر بوده است. این موضوع و همچنین افزایش جابجایی جانبی در سناریویی که از تابلو استفاده شد نشان می دهد تابلو ها منجر به برهم زدن تمرکز راننده در کنترل موقعیت جانبی وسیله نقلیه در مسیر می شود. در آینده نیز می توان از خط کشی های دیگر در نقاطی با شرایط محیطی و هندسی متفاوت استفاده نمود.
محمدحسین شجاعی فرشیدرضا حقیقی
از آنجائیکه پیاده روی جزء بسیار مهمی از سفرهای درون شهری است، یکی از بخش های بسیار مهم مهندسی ترافیک مسئله ی عابرین پیاده است. به علت ویژگیهای معمول شخصیتی، انتظار رفتار غیرمحتاطانه از عابرین جوان، مانند استفاده از عوامل منحرف کننده ی توجه حین عبور از عرض خیابان و یا ریسک پذیری بالا و تمایل به هرچه سریعتر عبور کردن، دور از ذهن نیست. همچنین، در کشور ایران تعداد بسیار زیادی از مراکز تحصیلی و آموزشی که اساساً مورد استفاده ی جوانان قرار می-گیرند در حاشیه ی راههای شریانی واقع هستند و تردد عابرین پیاده ی جوان در معابر کنار چنین موسساتی مکرراً مشاهده می-گردد. بررسی تعامل عابرین با وسایل نقلیه و جریان ترافیک در این نواحی می تواند در راستای بهبود ایمنی و تسهیلات عابرین نتایج مفیدی را ارائه کند. در این رساله، ایمنی عبور عابرین پیاده از طریق نپاهش رفتار عابرین در فیلم ویدیویی ضبط-شده از محل مورد نظر و با بهره گیری از یک روش غیرمستقیم ارزیابی ایمنی موسوم به روش تعارض ترافیکی سوئدی، و سپس تحلیل داده ها و مدلسازی با تکنیک رگرسیون لاجستیک و رگرسیون خطی، بررسی گردید. نتایج نشان داد در محل مورد مطالعه، در مجموع احتمال درگیری خانمها در تعارض کمتر از آقایان، و بر خلاف انتظار، احتمال درگیری جوانان در تعارض کمتر از عابرین میانسال بود، اگرچه این تفاوتهای رفتاری در غالب موارد معنادار نبود. همچنین مشخص شد میزان ایمنی عبور در امتداد حرکت، و نیز درون یا بیرون خط کشی، متفاوت است؛ و نیز مشخص گردید حین عبور، روی خطوط مرزی در قیاس با بین خطوط، مکانهای ایمن تری برای عابرین هستند. نتایج تحلیل رگرسیون لاجیت نشان داد که بر خلاف انتظار، استفاده از تلفن همراه توسط عابر حین عبور از این ناحیه، ایمنی عابر را به مخاطره نمی اندازد. همچنین مشخص شد گروه بزرگتر عابرین احتمال درگیری در خطر را برای آن گروه بالا می برد. تحلیلها همچنین نشان داد برای حفظ ایمنی، توجه به جریان ترافیک حین عبور ضروری است، و نیز دیده شد دویدن حین عبور، ایمنی عابر را کم می کند. بطور کلی مطالعات در حوزه ی عابر پیاده در کشور ایران کم شماراند، به این دلیل و نیز به جهت نو بودن روش مورد استفاده در این پژوهش که ترکیبی از مطالعات رفتاری و یک روش نوین ارزیابی ایمنی است، می توان از اسلوب کلی آن بعنوان گامهای ابتدایی برای مطالعات بعدی در زمینه ی عابر پیاده استفاده نمود. به این ترتیب کاستیهای این روش نوپا نیز مرتفع می گردد و این شیوه توسعه می یابد. از نتایج این مطالعه نیز می توان برای انجام پژوهشهای ریزنگرتر ایده گرفت و برای ارتقاء رفتار عبوری عابرین در معابر اطراف مراکز علمی و تحصیلی، مانند دانشگاهها، و اصلاح تسهیلات بهره برد.