نام پژوهشگر: هوشنک واحدی

مطالعات فیتوشیمیایی و تعیین ساختار آلکالوئیدهای استخراج شده از گیاهان دارویی گل ماهور، سنبله بیابانی، بادام وحشی و زبرینه.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده علوم پایه 1392
  مجید حلیمی خلیل آباد   هوشنک واحدی

در این تحقیق ، اسانس اندام های هوایی چهار گیاه بادام کوهی،گل ماهور تماشایی،سنبله بیابانی ترکمنستانی و زبرینه بجنوردی به روش های خیساندن ، تقطیر با آب و ماکروویو بدست آمد. اجزاء تشکیل دهنده اسانس با استفاده از تکنیک gc/ms ، محاسبه اندیس کواتس و مقایسه طیف جرمی با طیف جرمی استاندارد هر ترکیب مورد شناسایی قرار گرفت. اسانس موجود در گیاه بادام کوهی، به میزان 03/0% از وزن خشک گیاه با روش تقطیر با آب در مدت 6 ساعت بدست آمد. اجزاء اصلی، شامل 6و6-دی متیل-2-نورپاینن-2-اتانول (53/30%)، دی بوتیل فتالات (14/7%) و پالمتیک اسید (96/4%) می باشد. در خصوص گیاه گل ماهور تماشایی اسانس به میزان 68/0% از وزن خشک گیاه و با روش خیساندن در حلال هگزان نرمال به مدت 48 ساعت بدست آمد. اجزاء اصلی، شامل پالمتیک اسید (75/18%)، اولئیک اسید (43/23%)، (?3, ?5) -استیگماستا-7,25-دی ان-3-ال (42/7%) می باشد.اسانس موجود در گیاه سنبله بیابانی ترکمنستانی ، به میزان 55/0% از وزن خشک گیاه با روش خیساندن در حلال هگزان نرمال به مدت 48 ساعت بدست آمد. اجزاء اصلی، شامل 9،12- اکتادکا دی انوئیک اسید (63/9%)، پالمتیک اسید (99/5%) و اکتادکانوئیک اسید (42/6%) می باشد. اسانس موجود در گیاه زبرینه بجنوردی، به میزان 3/0% از وزن خشک گیاه با روش تقطیر با آب در مدت 6 ساعت حاصل گردید. اجزاء اصلی، شامل6و6-دی متیل-2-نورپاینن-2-اتانول (نوپل) (16/17%)، دکان (47/8 %) و دی بوتیل فتالات (59/5 %) می باشد.با روش ماکروویو در مدت زمان 90 دقیقه ، اسانس موجود درگیاه گل ماهور تماشایی به میزان 83/0% از وزن خشک گیاه بدست آمد. اجزاء اصلی، شامل هگزا هیدروفارنزیل-استن (12/36%)، آلفابیسابولول (3/9%) و ژرماکرن-a (13/3%) می باشد. در بخش دوم این تحقیق، آلکالوئیدها از اندام های هوایی گیاهان مورد مطالعه استخراج شدند. بدین ترتیب که ،از عصاره اتانولی هر گیاه، آلکالوئید تام استخراج و توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با فشار متوسط-(mplc) مورد سنجش قرار گرفت.بعد از خالص سازی، شناسایی و تعیین ساختار توسط تکنیک های nmr،ir،ms و ... صورت پذیرفت. آلکالوئیدهای شناسایی شده از گیاه گل ماهور تماشایی، آناباسین و پروتووربین و ازگیاهان سنبله بیابانی ترکمنستانی ، زبرینه بجنوردی و بادام کوهی به ترتیب 6-متیل -2- فنیل ایندول، 2،4،6- تری متیل آنیلین وآمیگدالین می باشند. بررسی فعالیت های ضد باکتریایی در برابر پاتوژن ها و فیتوپاتوژن ها و همچنین خاصیت آنتی اکسیدانی بر روی گیاهان مورد مطالعه انجام شد و اثرات ضدباکتریایی بر روی فیتوپاتوژن های گرم مثبت ومنفی مشاهده گردید.در بین گیاهان مورد مطالعه، تنها در خصوص گیاه گل ماهور تماشایی اثرات بازدارندگی در برابر پاتوژن ها مشاهده شد.حداکثر فعالیت آنتی اکسیدانی در بالاترین غلظت هر نمونه مشاهده گردید .