پنبه به عنوان یکی از تولیدات استراتژیک بخش کشاورزی و ماده اولیه صنایع تبدیلی، به ویژه صنایع نساجی، غذایی (روغن کشی) و دامپروری مطرح می باشد. همچنین نقش مهمی در ارزآوری و اشتغالزایی در بخش های کشاورزی، صنعت و بازرگانی ایفا می نماید. این محصول، طی سال های پیش از انقلاب، بیشترین درآمد ارزی را پس از نفت به خود اختصاص داده و می تواند در میان کالاهای غیرنفتی، همچنان به عنوان یک محصول مهم صادراتی مطرح باشد. تحقیق حاضر با استفاده از آمار و اطلاعات سری زمانی، با هدف بررسی واکنش سطح زیرکشت محصول پنبه استان گلستان (سرزمین طلای سفید) انجام شده است. در پژوهش حاضر، ضمن بررسی و تحلیل روند سطح زیر کشت محصول پنبه، از تکنیک های آماری و اقتصاد سنجی به منظور برآورد واکنش سطح زیر کشت پنبه در استان گلستان با استفاده از روش تعدیل جزئی نرلاو طی دوره ها ی 91- 1362 استفاده گردیده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد همه ی متغیرها به جزء ضریب خودکفایی گندم و قیمت جهانی پنبه بر سطح زیر کشت پنبه اثر معنی داری داشته و میزان قدرمطلق کشش این ضرایب برابر با 39/0 و 17/0 می باشد. همچنین ضریب تعدیل در این بررسی 66/0 درصد به دست آمده است. این ضریب نشان می دهد که هر سال حدود 66 درصد شکاف بین سطح زیر کشت مطلوب و سطح زیر کشت واقعی کاهش می یابد. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان بدست آمده است که با استفاده از سیستم نرم افزاری eviews 7 تجزیه و تحلیل گردیده است.

این مطالعه با هدف، شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر پایداری نظام کشاورزی در شهرسـتان¬های استـان گلستان صورت گـرفته اسـت. سناریـوهای مختـلف این مطـالعه در قالـب سه رویـکـرد: الف) طبقه بندی شهرستان¬ها از نظر پایداری به سه گروه پایدار، نسبتا پایدار و ناپایدار، ب) طبقه¬بندی دوره 10 ساله از نظـر پایـداری به سه گـروه پایـدار، نسبتـا پایـدار و ناپایـدار برای هر شهرستان و ج) طبقه بندی دوره 10 ساله از نظر پایداری به سه گروه پایدار، نسبتا پایدار و ناپایدار برای استان گلستان طراحی و اجرا گردیده است. برای بررسی پایداری در این مطالعه از شاخص¬های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی نظیر سطح زیر کشت، عملکرد، میزان اعتبارات، تنوع گیاهان زراعی، نسبت افراد باسواد به بی¬سواد، پایداری کودها و سموم، میزان تولیدات، تعداد بهره¬بردار، ارزش ناخالص تولید، ارزش ناخالص تولید سرانه و نسبت ارزش ناخالص تولید به تعداد بهره¬بردار استفاده شده است. بعد از محاسبه شاخص¬ها و وزن¬دهی توسط کارشناسان به هر شاخص و محاسبه وزن هر شاخص، از رهیافت برنامه¬ریزی توافقی برای رتبه¬بندی شهرستان¬ها و سال¬های مورد بررسی استفاده شد. نتایج نشان داد که به طور میانگین شهرستان¬های علی¬آباد، گرگان، گنبد، آق¬قلا و کلاله جزء گروه پایدار، شهرستان¬های رامیان، کردکوی، بندرترکمن، آزادشهر ومینودشت جزء گروه نسبتا پایدار و شهرستان های مراوه¬تپه، بندرگز، گالیکش و گمیشان جزء گروه ناپایدار می¬باشند. در نهایت نتایج نشان داد که استان گلستان در سال زراعی 90-1389 پایدارترین سال زراعی و در سال 87-1386 ناپایدارترین سال زراعی را از دیدگاه اقتصادی داشته است.