نام پژوهشگر: عبدالفتاح سالم
محمد جواد ابرقوئی یوسف روزبهان
آزمایشات برون تنی اثر عصاره پوست انار (ppe) بر تخمیرپذیری جیره غذایی در شیرابه شکمبه گوسفند افزودن عصاره پوست انار اثری بر پارامترهای تولید گاز نداشت، در حالی که با افزودن عصاره سرعت تخمیر کاهش یافت (0/025l =). استفاده از این عصاره پوست انار بر سوبسترای تجزیه شده، مقدار گوارش پذیری آزمایشگاهی ماده آلی (ivomd)، انرژی قابل متابولیسم، pf در زمان 24 ساعت بعد از انکوباسیون (partitioning factor)، gy24 در زمان 24 ساعت بعد از انکوباسیون (gas yeild)، تولید پروتئین میکروبی و کل اسیدهای چرب فرار تاثیری نداشت. با افزودن عصاره مقدار پروپیونات افزایش (0/011= q) ، اما مقدار استات (0/001 = l) و بوتیرات (0/008 = q و 0/0001 = l) و نسبت استات به پروپیونات (0/017 = q و 0/002 = l) کاهش یافت. مقدار آمونیاک با اضافه کردن عصاره کاهش یافت (0/0007p <). جمعیت پروتوزوآی کل و زیر خانواده انتودینینه با استفاده از عصاره کاهش یافت و جنس داسی تریچا، ایزوتریچا و زیرخانواده دیپلودینینه و افریوسکالسینه کاملاً ناپدید شدند. اثر پودر گیاه شیرین بیان و عصاره آویشن شیرازی بر تخمیرپذیری جیره غذایی در شیرابه شکمبه گوسفند پودر گیاه شیرین بیان تاثیری بر تولید گاز در 24 ساعت نداشت. مقدار a و سرعت تخمیر تحت تاثیر پودر گیاه شیرین بیان قرار نگرفت. ولی استفاده از عصاره آویشن شیرازی تولید گاز در 24 ساعت (0/0001p <) و مقدار a (0/0001p <) را افزایش داد و سرعت تخمیر را کاهش داد (0001/0p <). سطوح مختلف پودر شیرین بیان تاثیری بر مقدار pf24 نداشت، ولی با استفاده از عصاره آویشن، این پارامتر کاهش یافت (0/0001p <). استفاده از پودر شیرین بیان تاثیری بر تولید اسیدهای چرب فرار کل و ترکیب اسیدهای چرب فرار نداشت. عصاره آویشن کل اسیدهای چرب فرار (0/005p =) و پروپیونات (0/008p =) را افزایش و غلظت استات و نسبت استات به پروپیونات (0/001p =) را کاهش داد. مقدار آمونیاک با افزودن پودر شیرین بیان و عصاره آویشن به طور خطی کاهش یافت (0/0001p <). مقادیر کل پروتوزوآ (0/0001p <) و زیرخانواده انتودینینه (0/0001p <) بین تیمارها تفاوت معنی داری داشت. جنس ایزوتریچا در هیچیک از تیمارها شناسایی نگردید. جنس داسی تریچا و زیرخانواده¬ دیپلودینینه نیز با افزودن پودر شیرین بیان و عصاره آویشن تغییری نکرد. زیرخانواده افریوسکالسینه (0/025=q) با افزودن پودر شیرین بیان و عصاره آویشن کاهش یافت. تاثیر سطوح مختلف عصاره پوست انار (ppe) بر گوارش پذیری روده¬ای جیره غذایی عصاره در سطوح صفر (ppe0)،0/65 (ppe1)، 1/30 (ppe2)، 1/95 (ppe3)،2/60 (ppe4) و 3/25(ppe5) میلی گرم ترکیبات فنولیک کل به ازای گرم ماده خشک جیره پایه اضافه گردید. استفاده از عصاره پوست انار تجزیه پذیری شکمبه ای ماده خشک (0/048 = q و 0/039 = l) و پروتئین خام (0/0001 < q و 0/0001< l) را کاهش داد ولی بر گوارش پذیری کل ماده خشک و پروتئین خام تاثیری نداشت. مقدار پروتئین تجزیه نشده در شیرابه شکمبه (پروتئین عبوری) ولی تجزیه شده با محلول پپسین-اسید هیدروکلریدریک (میلی گرم به گرم پروتئین خام انکوباسیون شده) در جیره های حاوی عصاره بیشتر از جیره شاهد بود (0/002 = q و 0/001 = l). استفاده از عصاره گوارش پذیری پروتئین خام عبوری در محلول پپسین-اسید هیدروکلریدریک را در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داد (0/029 = q). تعداد باکتری های پروتئولیتیک تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و استفاده از عصاره پوست انار تعداد این باکتری¬ها را کاهش داد (0/0001p <). مقدار اسیدهای چرب فرار کل (0/034 = l) و استات (0/013 = l) در تیمارهای ppe4 و ppe5 در مقایسه با تیمار شاهد کمتر بود، ولی مقادیر پروپیونات، بوتیرات و ایزوبوتیرات در بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشت. نسبت استات به پروپیونات در تیمار ppe3، pe4 و ppe5 در مقایسه با تیمار شاهد کاهش یافت (0/017 = q و 0/0002 = l). مقدار آمونیاک با افزودن عصاره کاهش یافت (0/003 = q و 0/0002 = l). آزمایش درون تنی آزمایش برای تعیین اثر عصاره پوست انار بر گوارش پذیری مواد مغذی، پارامترهای تخمیر شکمبه، جمعیت پروتوزوآ و عملکرد گاوهای شیرده در قالب طرح مربع لاتین 4 × 4 با استفاده از چهار گاو هلشتاین در 4 دوره 28 روزه انجام شد. تیمارها شامل: ppe0: شاهد، ppe400: 400 میلی لیتر عصاره در روز به ازای هر گاو، ppe800: 800 میلی لیتر عصاره در روز به ازای هر گاو، ppe1200: 1200 میلی لیتر عصاره در روز به ازای هر گاو بودند. مقادیر گوارش پذیری ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز و ماده خشک مصرفی در بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشت. افزودن مقدار 800 میلی لیتر عصاره تولید شیر (0/042 = q)، تولید شیر بر اساس 4? چربی (0/049 = q) و تولید پروتئین (0/012 = q) (کیلوگرم در روز) و بازده تولید شیر (0/035 = q) را در مقایسه با شاهد افزایش داد. درصد چربی، پروتئین و لاکتوز بین تیمارها تفاوتی نداشت. استفاده از عصاره پوست انار مقدار آمونیاک (0/031 = q)، کل پروتوزوآ (0/0057 = q و 0/0002 = l)، جنس ایزوتریچا (0/014 = q) و انتودینیوم (0/003 = q و0/0001= l) را کاهش داد ولی تولید نیتروژن میکروبی را افزایش داد (0/013 = q). مقدار اسیدهای چرب فرار کل و تولید مولار هر یک از این اسیدها تحت تاثیر عصاره قرار نگرفت. با افزودن عصاره تفاوتی در مقدار نیتروژن دفعی از طریق ادرار و مدفوع و تعادل نیتروژن مشاهده نگردید، ولی مقدار نیتروژن شیر در تیمار 400ppe و 800ppe در مقایسه با شاهد افزایش یافت (0/044 = q). ابقاء نیتروژن در بین تیمارهای آزمایشی معنی دار نبود. مقادیر گلوکز، آلبومین، پروتئین کل و گلیسیرید کل تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفتند. در گاوهای تغذیه شده با عصاره پوست انار، مقدار کلسترول پلاسما (0/043 = q) و نیتروژن اوره ای خون (0/047 = l) در مقایسه با گاوهای تغذیه شده با جیره شاهد کمتر بود. استفاده از عصاره پوست انار باعث برخی تغییرات در ترکیب اسیدهای چرب شیر گردید. این تغییرات شامل کاهش کل اسیدهای چرب اشباع (0/005 = q)، مقادیر c12:0 (0/040 = l)، c16:1 cis-9 (0/011 = q)، c18:0 (0/011 = q و 0/083 = l) و نسبت 6/3 (0/001= q) بود. با افزودن عصاره به جیره، مقدار dha، epa (0/009 = q و 0/012 = q) و c18:3 cis (n-3) (0/046 = l) افزایش یافت. نتایج پیشنهاد می دهد که عصاره پوست انار جمعیت پروتوزوآ و مقدار آمونیاک را کاهش داد و تولید پروتئین میکروبی و تولید شیر را افزایش داد.
احسان قائمی راد مصطفی یوسف الهی
چکیده: فنولوژِی یکی از مباحث علم وسیع اکولوژی است. مطالعه فنولوژی برای تنظیم برنامه های تغذیه ای دام و شناخت خوشخوراکی و ارزش غذایی گونه های گیاهی در مراحل مختلف حیاتی در نیاز غذایی دام ها حائز کمال اهمیت است. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات مراحل مختلف فنولوژیکی بر روی کیفیت چهار گونه علوفه از گیاه هان هالوفیت (نمک دوست) به نام های آتریپلکس (atriplex loucoclada)، بونی (aeluropus lagopoides)، لولیوم (loulium perenne) و جو دو سر وحشی (avena fatua) در مراتع سیستان بود، انجام شد. پس از جمع آوری نمونه های گیاهی ، خشک و آسیاب شدند. آزمایش به روش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. ترکیبات شیمیایی آن ها شامل ماده خشک (dm)، ماده آلی (om)، خاکسترخام (ash)، دیواره سلولی (ndf)، دیواره سلولی بدون همی سلولز (adf)، چربی خام (ee)، پروتئین خام (cp) و مواد معدنی تعیین شدند. همچنین، برای اندازه گیری تجزیه پذیری ماده خشک و گوارش پذیری ماده آلی گونه های گیاهی مورد مطالعه به ترتیب از روش فیستوله گذاری با استفاده از کیسه های نایلونی (in situ) و روش تولید گاز (in vitro) استفاده گردید. نتایج نشان داد که بیشتر شاخص های صفات معرف کیفیت علوفه، با پیشرفت مراحل رویشی و فنولوژیکی گیاه، کاهش یافت(05/0>p). کیفیت علوفه ای در مرحله رویشی بهترین ارزش غذایی را در مقایسه با مراحل دیگر فنولوژیکی داشت. با پیشرفت مرحله رشد، از مقدار پروتئین خام، گوارش پذیری ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم و میزان تجزیه پذیری موثر کاسته و بر میزان دیواره سلولی افزوده می شود. نتایج این پژوهش نشان داد که این گیاهان می توانند بخشی از احتیاجات غذایی دام ها را تأمین کنند و بهترین زمان استفاده برای دام ها،در مرحله رویشی می باشد. کلمات کلیدی: فنولوژی،گوارش پذیری، کیسه های نایلونی، انرژی قابل متابولیسم، سیستان
مهدیه افغانی زاده مصطفی یوسف الهی
این تحقیق به منظور بررسی اثر جیرههای مکمل شده با سطوح مختلف عصاره گیاهان نعنا فلفلی، سنا هندی و علف مورچه بر فراسنجههای تولید گاز، تخمیر شکمبهای و جمعیت پروتوزوآی شکمبه گاو انجام شد. در کل آزمایشها از سطوح صفر، 25/0، 5/0، 75/0و 1 عصاره سه گیاه نام برده استفاده شد. بالاترین میزان گاز تولیدی از بخش قابل تخمیر (b)مربوط به تیمار حاوی سطح یک میلیلیتر عصاره نعنا فلفلی و علف مورچه و سطح 25/0 میلی لیتر عصاره سنا هندی و کمترین میزان تولید گاز مربوط به تیمار حاوی سطح 25/0 میلیلیتر عصاره نعنا فلفلی وعلف مورچه و سطح یک سنا هندی بود. بیشترین ثابت نرخ تولید گاز (c)مربوط به سطح یک عصاره نعنا فلفلی و علف مورچه و سطح 25/0 سنا هندی و کمترین نرخ ثابت تولید گاز مربوط به سطح 25/0 میلیلیتر عصاره نعنا فلفلی و علف مورچه و سطح یک سنا هندی بود.در آزمایش بعدی به منظور بررسی سطوح مختلف عصاره گیاهان مذکور بر برخی فراسنجههای تخمیر شکمبهای (ph و pf و توده میکروبی) از دو راس گاو نر فیستولای شکمبهای در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. در آزمایش تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر ph مایع شکمبه در محیط کشت نداشتند (05/0<p). تیمار-های مکمل شده با سطوح مختلف عصارهی سنا هندی و علف مورچه تاثیر معنیداری بر شاخصpf نسبت به گروه شاهد نداشتند (05/0p>). سطوح (1 و75/0) سنا هندی باعث افزایش معنیدار توده میکروبی شد (05/0p<). تیمار حاوی سطح 1 علف مورچه باعث کاهش معنیدار توده میکروبی نسبت به گروه شاهد شد (05/0p<).در بررسی اثر سطوح مختلف عصاره گیاهان مذکور بر جمعیت پروتوزوآی شکمبه مشخص شد که افزودن سطوح 25/0، 5/0 و 75/0 عصاره نعنا فلفلی باعث افزایش معنیدار جمعیت کل پروتوزوآ و انتودینومورفها شد (05/0p<). همچنین، کل سطوح علف مورچه باعث افزایش جمعیت کل پروتوزوآ، انتودینومورف-ها و هلوتریشها شد. سطوح مختلف سنا هندی باعث افزایش معنیدار جمعیت کل پروتوزوآ، هلوتریشها و انتودینومورفها شد(05/0(p<. به طوری که با افزایش سطح عصاره سنا هندی جمعیت پروتوزوآ افزایش پیدا کرد.
رعنا دلکش مصطفی یوسف الهی
هدف از این پژوهش بررسی ارزش غذایی گیاه پنیرباد (swithania coagulan) و تأثیر عصارهی آن بر فراسنجههای تخمیر شکمبهای به روش آزمایشگاهی بود. نمونه گیاه مورد نظر از منطقه ایرانشهر واقع در استان سیستان و بلوچستان جمع آوری شد. پس از جمع آوری نمونه های گیاهی (برگ و میوه) و آسیاب آن ها طبق روش های استاندارد، ترکیبات شیمیایی آن ها از جمله ماده خشک (dm)، ماده آلی (om)، پروتئین (cp)، چربی (ee)، خاکستر (ash)، دیواره سلولی (ndf) و دیواره سلولی بدون همی سلولز (adf) با استفاده از روش استاندارد تعیین شدند. به منظور اندازه گیری میزان تجزیه پذیری ماده خشک نمونه های گیاهی مورد مطالعه، به ترتیب از روش بطریهای شیشهای و روش تولید گاز(in vitro) استفاده گردید. در ادامه عصارهی متانولی از گیاه مورد نظر تهیه شد و سپس اثر عصاره-ی گیاه پنیرباد با سطوح صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلیلیتر بر گوارشپذیری جیره معمولی (60 : 40 علوفه به کنسانتره) با استفاده از روش تولید گاز (in vitro) تعیین گردید. نتایج مربوط به ترکیبات شیمیایی نشان داد که تیمار میوه بیشترین میزان پروتئین خام (1/11 درصد) و ndf (59/53 درصد) و adf (51/38 درصد) را دارا می باشد. در آزمایش تجزیهپذیری با بطریهای شیشهای تیمار مخلوط برگ و میوه و میوه به ترتیب بیشترین و کمترین درصد تجزیه پذیری را به خود اختصاص دادند.. در آزمایش گاز، تیمار مخلوط برگ و میوه و میوه به ترتیب بیشترین و کمترین تولید گاز را نشان دادند. بین نتایج به دست آمده برای آزمایشات in vitro با مقدار cp همبستگی مثبت و با مقدار adf و ndf همبستگی منفی وجود دارد. اما در روش تولید گاز همبستگی بین پارامترها بر عکس میباشد. در آزمایش تأثیر سطوح مختلف عصاره بر کل حجم گاز تولیدی شکمبه، نتایج نشان داد که سطح 5/0 میلیگرم بر میلیلیتر عصاره روی اجزاء مختلف گیاه تأثیر مثبت داشته و باعث افزایش پذیری در محیط کشت شد.