رساله ی حاضر پژوهشی است در یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز نزد نحویان پیرامون هم معنایی و چند معنایی حروف جرّ در قرآن کریم . بدون تردید بررسی تطبیقی این مقوله در قرآن کریم اگر به درستی انجام شود علاوه بر آشنایی با یکی از وجوه اعجاز قرآن کریم و درک بهتر و دقیق تر معانی و مفاهیم آن، مجموعه مرتّب و مدوّنی از آیات هم معنا و چند معنا ی حروف جرّ در قرآن را در اختیار ما می گذارد. به طور کلّی هم معنایی به مفهوم اتّحاد دو واژه در معنای مراد ؛ و چند معنایی به این مفهوم است که لفظ واحد و معنا متعدّد باشد . در این پژوهش ابتدا کلیّاتی پیرامون نیابت حروف جرّ از یکدیگر، ترادف ، اشتراک لفظی و معانی حروف جرّ مطرح شده و سپس آیاتی که حاوی حروف جرّ هم معنا یا چند معنا بوده گرد آوری شده ، و سپس اهتمام نگارنده بر تطبیق معانی این حروف با آیات و ذکرتفاوت ها و تمایزاتی چند، میان ِ معانی این حروف، با استفاده از چهار تفسیر اصلی بوده است . قابل ذکر است که در خلال این پژوهش، این نتیجه حاصل شد که معانی مشترک حروف جرّتفاوت هایی ظریف و جزئی دارند که بعضاً به مقتضای حال به آن ها اشاره شده است .