نام پژوهشگر: زهره مطلبی

مطالعه و ارائه ی طرح مرمت و بازسازی کاشی های ازاره حمام شاه اصفهان در راستای اهداف باززنده سازی حمام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده پردیس اصفهان 1392
  زهره مطلبی   حسام اصلانی

حمام شاه اصفهان در دوره ی صفویه و در سال 1012ه.ق به دستور شاه عباس کبیر ساخته شده است. این حمام هم اکنون در سمت شمال شرقی میدان نقش جهان واقع شده است. در حال حاضر در حمام شاه شواهد اندکی از کاشی روی ازاره ها باقی مانده است. این شواهد محدود به کاشی های هشت ضلعی و صابونکی به رنگ های گوناگون با چیدمان هندسی خاص، کاشی های آبی به شکل خشت و انواع دیگر کاشی می باشد. با توجه به این که حمام های تاریخی با گذشت زمان کاربری قدیم خود را از دست داده اند، حفظ و نگهداری این گونه بناها تنها در سایه ی باززنده سازی آن امکان پذیر می باشد. باززنده سازی علاوه بر بنا در تزیینات وابسته به معماری از جمله کاشی کاری نیز باعث ایجاد تغییرات و مداخلاتی در ارائه طرح های مرمتی می شود. به منظور ساماندهی و رسیدن به وحدت و یکپارچگی بصری و زیبایی شناسی فضاها در کاربری آینده، نیازمند طرحی برای بازسازی کاشی کاری های ازاره ی حمام شاه می باشد که در چارچوب طرح کلی باززنده سازی حمام مذکور - مد نظر سازمان میراث فرهنگی – قرار گیرد، به طوری که بتواند جوابگوی توقعات و نیازها در کاربری آینده باشد. در راستای این امر از کاربرد رنگ خنثی در بازسازی کاشی کاری ها در بخش های وسیع بدون شواهد کاشی که باعث بی روح شدن حمام در کاربری آینده می شود، پرهیز شده است. در نهایت طرح بازسازی کاشی کاری ازاره های حمام شاه بر اساس آخرین شواهد موجود در حمام (شناسایی طرح و چیدمان کاشی ها)، منابع مکتوب، استناد به مطالعات تاریخی - تطبیقی با حمام-های هم دوره با حمام شاه و آخرین شواهد باقی مانده در این حمام ها، و در چارچوب طرح کلی باززنده سازی و همچنین اصول حاکم بر علم مرمت انجام شده است تا از تحریف در بازسازی کاشی کاری ها جلوگیری شود.