نام پژوهشگر: محمود شوهانی
محمود شوهانی امیر آینه بند
به منظور مطالعهی اثر تناوب زراعی و کودهای بیولوژیکی در اکوسیستم گندم آزمایشی در مزرعه ی تولیدی واقع در 20 کیلومتری اطراف اهواز و تحت نظارت دانشکده ی کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 91-1390 انجام شد. طرح آزمایشی به صورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار بود. تیمار اصلی شامل پنج نوع گیاه زراعی در تناوب با گندم بود که عبارتند از آفتابگردان، ارزن، ذرت، کنجد و ماش. تیمار فرعی سه روش مدیریت کود شامل کاملاً شیمیایی، کاملاً بیولوژیکی و تلفیق شیمیایی با بیولوژیکی بود. عملکرد و اجزای عملکرد گندم و برخی خصوصیات شیمیایی خاک اندازه گیری شدند. نتایج این آزمایش نشان داد بیشترین عملکرد دانهی گندم (7/1 تن در هکتار) در توالی ماش-گندم و در روش مدیریت تلفیقی کود به دست آمد. مدیریت بیولوژیکی کود کمترین عملکرد کاه، عملکرد دانه و درصد پروتئین را دارا بود. در تناوب گندم با گیاهان غیر بقولات، بیشترین عملکرد دانه ی گندم (3/5 تن در هکتار) در توالی ذرت-گندم به دست آمد. کمترین عملکرد دانه (4/9 تن در هکتار) نیز مربوط به توالی کنجد-گندم بود. همچنین کمترین مقدار نیتروژن (0/054 درصد)، فسفر (2/9 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و پتاسیم قابل تبادل (162 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) خاک به ترتیب مربوط به حضور گیاه آفتابگردان، ارزن و کنجد همگی در روش 100 درصد شیمیایی بود. در کوتاه مدت، روش های مختلف مدیریت کود اثر بیشتری در مقایسه با تغییر تناوب بر عملکرد دانه داشت. همچنین اثر تناوب گیاهان مختلف زراعی با تغییر در مدیریت کود از شیمیایی به بیولوژیکی تغییر یافت.