نام پژوهشگر: حمیدرضا طاهرخانی
حمیدرضا طاهرخانی رامین دوست محمدی
فعالیت هایی را که در چرخه تولید یک معدن صورت می گیرند، معمولاً می توان به دو دسته عمده ی کندن سنگ و انتقال مواد تقسیم کرد. برای کندن مکانیزم های مختلفی به کار گرفته می شود، ولی در سنگ معمولاً این کار توسط چالزنی و آتشباری صورت می گیرد. انتقال و جابه جایی مواد معدنی به طور کلی شامل بارگیری و باربری می شود. مهم ترین و تأثیرگذارترین مرحله عملیات واحد استخراج، عملیات چالزنی و آتشباری است که نتایج حاصل از آن مراحل بعدی استخراج را تحت تأثیر قرار می دهد. در این راستا خردایش مناسب سنگ و کاهش عوارض جانبی پس از انفجار از اهمیت بسزایی برخوردار هستند. برای افزایش راندمان عملیات چالزنی و آتشباری، لازم است که علاوه بر پارامترهای طراحی، پارامترهای مربوط به خصوصیات ماده سنگ و ساختار ناپیوستگی ها نیز در نظر گرفته شود. در کشور، تاکنون تحقیق جامعی برای بررسی ارتباط عوامل ژتوتکنیکی و هزینه نهایی عملیات استخراج معادن روباز انجام نشده است. در این پژوهش تأثیر پارامترهای ژتوتکنیکی بر عملکرد واحدهای استخراجی معدن سرب و روی انگوران (بزرگترین معدن سرب و روی خاورمیانه) مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا با برداشت ها و جمع آوری اطلاعات عملی، معدن براساس شاخص قابلیت آتشباری (bi) و شاخص خردایش سنگ (rfi) به نواحی با برچسب های توصیفی خیلی آسان، آسان، متوسط و سخت تقسیم بندی گردید و در نهایت مشخص شد که شاخص خردایش سنگ تطابق بیشتری با تقسیم بندی ژئوتکنیکی ارائه شده توسط مهندسین مشاور دارد. نتایج این تقسیم بندی منجر به پیشنهاد خرج ویژه و بارسنگ متناسب با هر زون سنگی در مرحله طراحی اولیه گردید. در ادامه اجزا طبقه بندی پایداری شیروانی ها (smr) و هزینه های بخش های عملیاتی معدن (چالزنی، آتشباری، بارگیری و باربری) در بلوک-های استخراجی برداشت گردیدند و رابطه ای آماری در جهت ارتباط پارامترهای ژئوتکنیکی و هزینه استخراج با ضریب همبستگی 0/715 ارائه شد. نتایج آنالیز حساسیت انجام شده نشان دهنده تأثیر قابل ملاحظه شیب درزه ها بر روی هزینه استخراجی معدن انگوران می باشد.