نام پژوهشگر: فروغ شهرویی
فروغ شهرویی هاشم هاشم نژاد
پس از انقلاب صنعتی و رشدو گسترش شهرها به ویژه در چند دهه اخیر که کلان شهرها به وجود آمده اند،چگونگی گذران اوقات فراغت یکی از عمده ترین نیاز های شهرنشینان بوده است.توسعه و گسترش شهر هاو افزایش فاصله محل زندگی و اشتغال وایجاد مراکز پر تراکم جمعیتی و ساختمانی منجر به احساس بیگانگی از محیط طبیعی گردیده است.در حال حاضر در شهر تهران نیز چگونگی گذران اوقات فراغت به عنوان یکی از نیازهای اساسی شهروندان به خوبی مشهوداست. به منظور پاسخ گویی به این نیاز روز افزون ،لازم است فضاها و مکان های مناسبی برای گذران اوقات فراغت شهروندان برنامه ریزی و مدیریت شوند. قرارگیری شهر تهران در دامنه رشته کوه البرز و امکان استفاده از این پتانسیل جهت گذراندن اوقات فراغت با توجه به نقش طبیعت در تامین نیازهای روحی و روانی انسان می تواند در جهت رفع این مشکلات رهگشا باشد. سوالاتی که در این زمنه پیش می آید به شرح زیر است: هدف از گذراندن اوقات فراغت چیست وچه نوع تسهیلاتی برای گذراندن اوقات فراغت لازم است؟ قابلیت های فضایی رود دره به منظور گذراندن اوقات فراغت کدام است؟ جهت گذراندن اوقات فراغت چه نوع فعالیت ها وعملکردهایی میتوان در رود دره ها مستقر کرد؟ ابعاد و ساختار شهرهای بزرگ جدید به نحوی است که ارتباط میان انسان و طبیعت و شهر و انسان با انسان بسیار محدود است و تامین نیازهای معنوی و فرهنگی شهرنشینان دشوار شده است وارزش شهرنشینی و کیفیت گذران فراغت بسیار کاسته شده است و این زمینه ساز انواع تنش های روحی،فکری و گرایش به انواع نا هنجاری های اجتماعی میباشد.با توجه به کمبود فضاهای گذران اوقات فراغت در شهر تهران و علاقه مردم به گذران اوقات فراغت در فضاهای باز و در دامان طبیعت هر روز بیش از پیش شاهد افزایش تعداد استفاده کنندگان از فضاهای طبیعی و کوهستان هامی باشیم. دسترسی آسان به این مناطق با مناظر زیباو پوشش گیاهی،هوای پاک و تمیز کوهستان از عوامل جذب مردم به این نقاط میباشدوالبته استفاده نادرست از این فضاها مشکلات زیست محیطی جدی را برای این فضاها به وجود آورده است که اگر به درستی مورد برنامه ریزی قرار نگیرد به تدریج موجبات تخریب قابلیت های محیطی این فضاها به منظور گذران اوقات فراغت را فراهم می آورد. با توجه به موارد مذکور ضرورت پژوهشی که به طور خاص به شناسایی قابلیت های فضایی رود دره ها به عنوان یکی از فضاهای طبیعی گذران اوقات فراغت پرداخته و راهکارهایی جهت کاهش اثرات منفی تفرج در این فضاها ارائه دهد،به سادگی قابل توجیه است. - پیوند دادن فضا های باز،مسیر های آزاد و دیگر فضاهای جمعی - توسعه کمی و کیفی پیاده راها - توجه به زندگی جمعی شهروندان و اوقات فراغت در حوزه اجتماعی - شناسایی مهم ترین فعالیت گذران اوقات فراغت و تسهیلات لازم برای آنها - شناسایی قابلیت های فضایی رود دره ها به منظور گذران اوقات فراغت در رود دره ها و ارائه راهکار در ارتباط با چگونگی حفاظت آنها - شناسایی تاثیرات مثبت و منفی گذران اوقات فراغت در رود دره ها و ارائه راهکار در خصوص آنها - ایجاد مسیر سبز ممتد در کنار رود دره - ساماندهی و بهسازی گلابدره می تواند این رود دره را به نقطه عطف طبیعی مهمی در شهر تبدیل کند که نقشی اجتماعی،اقتصادی،تفریحی و فرهنگی را ایفا کند. - ساماندهی و بهسازی گلابدره می تواند آنرا به محوری تفریحی-زیستی تبدیل کند که متعاقبا با ساماندهی سایر رود دره ها تاثیرات فراوانی بر بافت های مجاور خود وکل شهر تهران خواهد داشت. با توجه به بیان مساله و پتانسیل های موجود در دامنه رشته کوههای البرز، گلابدره، به عنوان رود دره ای که کمتر به آن توجه شده و تهاجم بی رویه شهر باعث تخریب سریع رود دره و منابع طبیعی کوهپایه شده است،به عنوان سایت پروژه انتخاب شده است. برنامه فیزیکی کلی پروژه مورد پژ وهش به شرح زیر می باشد: - فضای اقامتگاهی کوتاه مدت برای کوهنوردان(پایگاه حرکت و خیز به کوه) - فضاهای مکث در دامنه طبیعت(نظر گاه ها)،پیاده راه ها - فعالیت های تجاری محلی - فضاهایی برای ارائه خلاقیت های هنری جوانان - مجموعه ای از رستوران ها -کتابخانه