نام پژوهشگر: ناهید ارتضاء

بررسی روش ترجمه مفعول مطلق تأکیدی در ترجمه های انگلیسی و فارسی قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  ناهید ارتضاء   محمد رضا هاشمی

گویشوران در چارچوب نظام زبان و با استفاده از روش های مختلف به تثبیت و تحکیم کلام خود می پردازند. تأکید در کلام از ویژگی های بلاغی زبان است که برای رفع شک و ابهام و تقویّت نظر گوینده و نویسنده در ذهن مخاطبان استفاده می شود. مفعول مطلق تأکیدی به عنوان یکی از انواع تأکید در زبان عربی که مصدری منصوب و از جنس فعل پیش از خود است، در قرآن کریم بسامد بسیار بالایی دارد. بررسی شیوه ها، ساز و کارها و راهبردهای ترجمه ای مترجمان در انتقال مفهوم تأکید آیات قرآن کریم به فارسی و انگلیسی مورد توجّه این پژوهش است. از این رو، در این رساله به روش تحقیق کتابخانه ای، ترجمه مفعول مطلق تأکیدی از نوع فعل بارز در 61 آیه از شش مترجم فارسی و ترجمه شش مترجم انگلیسی مورد بررسی قرار گرفته است. پس از بررسی و تحلیل ترجمه های فارسی و انگلیسی موارد مفعول تأکیدی، استراتژی های عمده و روش غالب مترجمان انگلیسی و فارسی قرآن کریم در انتقال مفهوم مفعول مطلق تأکیدی در قرآن بررسی گردید. بر این اساس، مشخص شد که مترجمان از سه راهبرد عمده، «راهبرد ترجمه لغوی»، «راهبرد ترجمه غیر لغوی» و راهبرد حذف»، برای حلّ مشکل معادل یابی در ترجمه مفعول مطلق تأکیدی در آیات قرآن کریم استفاده کرده اند. سپس با استفاده از تحلیل توصیفی واستنباطی متغیر ها، نوع ساز و کار ها و راهبرد های مترجمان استخراج گردید. یافته های این پژوهش نشان داد که مترجمان از راهبرد «ترجمه غیر لغوی» در ترجمه مفعول مطلق تأکیدی بیشتر استفاده کرده اند. علاوه بر این، مشخص شد که روش غالب مترجمان فارسی و انگلیسی در ترجمه مفعول مطلق تأکیدی در آیات قرآن کریم ترجمه غیر-تحت اللفظی و بر اساس دستور و نحو زبان مقصد بوده است. با توجّه به اهمیّت ترجمه صحیح و روان قرآن کریم، یافته های این تحقیق می تواند در ترجمه های آتی مترجمان و محقّقان قرآن کریم اثر گذار باشد.