نام پژوهشگر: زینت صفری یزدآبادی
زینت صفری یزدآبادی مهدی یزدی
چکیده برش ورکمر در شمال اصفهان، واقع در حاشیه غربی پلیت ایران مرکزی و چسبیده به حاشیه شرقی زون سنندج - سیرجان می باشد. سنگ های آتشفشانی منطقه مربوط به فعالیت آتشفشانی ائوسن و قابل مشاهده در ارتفاعات کرکس می باشد. شکل ساختمانی منطقه در نتیجه جنبش های تکتونیکی مربوط به ژوراسیک بالایی و سپس در اواخر کرتاسه و به خصوص در طی دوران سوم اتفاق افتاده است که بر این اساس نهشته های دونین زیرین تا ائوسن قابل مشاهده می باشد. نهشته های دونین میانی سازند بهرام در برش مورد مطالعه با ضخامتی د رحدود 26/211 متر از سه واحد قابل تقسیم می باشد: واحد کربناته - آواری (a) شامل تناوبی از ماسه سنگ های نازک لایه دارای کراس بدینگ، دولومیت های نازک تا متوسط و میان لایه های نازک آهکی، واحد b شامل آهک های تیره تا خاکستری نازک تا متوسط لایه دارای براکیوپود فراوان، بقایای مهره داران، استراکد، کنودونت، ، بریوزوئر، قطعات کرینوئید،گاستروپود، خرده های دوکفه ای، واحد c آهک تیره فسیل دار ضخیم لایه (بیوستروم مرجانی) دارای براکیوپود فراوان، تنتاکولیت، بقایای مهره داران، ، استراکد، کنودونت می باشد. نهشته های سازند بهرام در برش مورد مطالعه به طور ناپیوسته همشیب بر روی ماسه سنگ های قهوه ای سازند پادها (دونین زیرین؟) قرار دارند و همچنین با ناپیوستگی همشیب در زیر ماسه سنگ های کوارتزی سفید رنگ مربوط به قاعده پرمین و آهک های فوزولین دار خاکستری تیره قرار می گیرد. به منظور تعیین سن دقیق نهشته های دونین سازند بهرام، به طور سیستماتیک 44 نمونه برداشت گردیده است که پس از شستشو با اسید استیک، 691 عنصر کنودونتی به دست آمده است. با بررسی کنودونت های بدست آمده از این برش تعداد 23 گونه کنودونتی polygnathus xylus, polygnathus alatus, polygnathus pollocki, polygnathus varcus, polygnathus pseudofoliatus, polygnathus eiflius, polygnathus linguiformis weddigei, polygnathus parawebbi, polygnathus linguiformis linguiformis, polygnathus linguiformis klapperi, icriodus expansus, icriodus latecarinatus, icriodus brevis, icriodus obliquimarginatus, icriodus eslaensis, icriodus cedarensis, icriodus lindensis, icriodus expansus, icriodus subterminus, icriodus arkonensis, icriodus excavatus, icriodus werneri. متعلق به دو جنس پلی گناتوس و ایکریودوس شناسایی گردید. نتایج حاصل از ترسیم نمودار فراوانی و پراکندگی کنودونت ها و مقایسه آن با منحنی تغییرات جهانی سطح آب دریا، حاکی از تشکیل حوضه کم عمق و شرایط آب و هوای گرمسیری می باشد. بررسی بیوزوناسیون فونای کنودونتی منجر به تعیین 4 زیست زون ensensis zone, hemiansatus to middle varcus zones, middle varcus to lower hermanni zones, lower hermanni zone to lower falsiovalis zone گردید. سن نهشته های سازند بهرام در این برش ایفلین پسین (ensensis zone) تا ژیوتین پسین (lower hermanni zone to lower falsiovalis zone) تعیین گردید. کلید واژه: بیواستراتیگرافی، کنودونت، ورکمر، سازند بهرام، دونین میانی.