نام پژوهشگر: فائزه شریعتی

بررسی سمیت اسانس های گیاهی روی کنه های آفت گیاهان گلخانه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری - دانشکده کشاورزی 1392
  فائزه شریعتی   محمود محمدی شریف

در این تحقیق سمیت تدخینی اسانس های برگ درخت اکالیپتوس dehnh eucalyptus camaldulensis، سرو cupressus macrocarpa ، پوست میوه پرتقال citrus sinensis var tomsonو نارنجl. citrus aurantium روی کنه تارتن دو لکه ای tetranychus urticae koch یکی از مهم ترین آفات گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. اسانس گیری توسط دستگاه کلونجر انجام شد. آزمایش های زیست سنجی روی کنه های ماده بالغ انجام گرفت. برای بررسی سمیت تنفسی از کاغذ صافی واتمن به عنوان منبع متصاعد کننده اسانس استفاده شد. مقدار lc50 اسانس های اکالیپتوس، سرو، پرتقال و نارنج برای کنه های ماده بالغ به ترتیب 1/65، 2/21، 11/31 و 11/89 میکرو لیتر بر لیتر هوا به دست آمد. همچنین اثر اسانس بر تفریخ تخم های این آفت نیز پس از 24 ساعت در معرض اسانس بودن بررسی شد. میزان lc50 اثر تخم کشی این اسانس ها به ترتیب 0/62، 1/23، 5/95 و 6 میکرو لیتر بر لیتر هوا بود. اثر دورکنندگی این اسانس ها نیز روی این کنه بررسی شد. در تمامی موارد با افزایش زمان و غلظت دورکنندگی نیز افزایش یافت. به طور کلی اسانس سرو خاصیت دورکنندگی بیشتری نسبت به سایر اسانس ها داشت. در ادامه جنبه های مختلف سمیت تنفسی شامل دوام اثر تدخینی و نقش مدت زمان در معرض اسانس بودن روی کنه های ماده بالغ مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش مدت زمان در معرض قرار گرفتن، در هر چهار اسانس، مرگ ومیر ناشی از سه غلظت در نتیجه 12، 24 و 48 ساعت در معرض قرار گرفتن ارزیابی شد. با افزایش مدت زمان در معرض قرار گرفتن میزان مرگ ومیر در تیمارهای 24 و 48 ساعت بیشتر بود. در بررسی دوام اسانس ها کاهش احتمالی مرگ ومیر ناشی از سه غلظت مختلف برای هر اسانس در نتیجه 0، 24 و 48 ساعت تأخیر در وارد کردن کنه ها به ظروف تیمار شده برآورد شد. اسانس های سرو و اکالیپتوس تا 24 ساعت دوام بالایی داشتند اما در پرتقال و نارنج درصد مرگ ومیر از 24 ساعت تأخیر به شدت کاهش یافت.