نام پژوهشگر: مریم سارانی

بررسی ساختارهای کمانی شکل در منطقه نایبندان، جنوب طبس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده علوم پایه 1392
  مریم سارانی   ساسان باقری

ساختارهای چین خورده که با روند شرقی- غربی عرض بلوک طبس را در بخش میانی یعنی منطقه نایبند با مقیاس کلانی قطع می کنند، موضوع مورد مطالعه در این پژوهش هستند. بر اساس پیمایش های صحرایی، مطالعات عکس های ماهواره ای و پاره ای آزمایش های مدل شبیه سازی، ما در این تحقیق برای عوارض یاد شده واژه ی قوس های ساختاری یا اوروفلکس بکار می بریم. از میان این ساختارها، سه قوس کاملتر عمدتاً شامل نهشته های رسوبی مزوزوئیک از پهنه برشی گسل نایبند با انحنای به سمت شمال شرق جدا شده و پس از طی عرض بلوک طبس به رشته کوه های غربی بلوک که در حاشیه و به موازات سیستم گسله کلمرد- کوهبنان قرار دارند، می پیوندند. هر قوس ساختاری در بخش شمال شرقی و شمال خود به یک سیستم گسله معکوس تا رانده با شیبی به سمت جنوب غرب تا جنوب ختم می شود که جابجایی امتدادلغز راست بر قابل ملاحظه ای دارد. هر قوس حاوی ساختارهای تداخلی چین خورده شبیه به سیستم چین خوردگی مجدد تیپ گنبد و تشتک است که ممکن است بازگو کننده دو رخداد دگرشکلی d1 و d2 مجزا و یا یک رخداد دگرشکلی پیش رونده در زمان ایجاد قوس های ساختاری باشد. از آنجائیکه سنگ های آذرآواری با سن الیگوسن مجموعه های چین-خورده را با ناپیوستگی زاویه دار می پوشانند، بنابراین سن قوس های ساختاری شکل گرفته بایستی قبل تا همزمان با الیگوسن و احتمالاً پس از کرتاسه باشد. ساختار دوپلکس امتدادلغز فشارشی همراه با چین های پلکانی شمال غربی مرتبط با فعالیت های جوان رخداد کوهزایی آلپی گسل نایبند، اغلب قوس های ساختاری را از حاشیه شرقی بریده و خرد کرده است (رخداد دگرشکلی d3). بنابراین منشاء قوس های ساختاری حداقل ارتباطی با آخرین فعالیت های گسل نایبند ندارند و از این رو این احتمال وجود دارد که قوس های ساختاری منطقه نایبندان با شکل تقریباً " sخوابیده" در هنگام چرخش و یا انحناء پادساعتگرد بلوک طبس در کنار بلوک لوتی که در حال حرکت به سمت شمال غربی بوده، بوجود آمده باشند. سیستم برشی امتداد لغز راست بر هلالی شکل کلمرد- کوهبنان در غرب بلوک طبس عمل چرخش را امکان پذیر ساخته است.