نام پژوهشگر: حسین خوشقدم
حسین خوشقدم حبیب الله دانایی
توانمندسازی روش نوینی برای بقای سازمان های پیشرو در محیط رقابتی است. به منظور بالاتر بردن کیفیت و کمیت خدمات ارائه شده در سازمان، ابعاد ساختاری از عواملی است که می تواند در توانمندسازی کارکنان موثر واقع شود. هدف از این پژوهش تعیین رابطه بین ابعاد ساختار سازمانی و ابعاد توانمندسازی روانشناختی کارکنان اداره کل راه آهن شمال شرق می باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی است که به صورت مقطعی در پاییز سال 92 در اداره کل راه آهن شمال شرق انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان اداره کل راه آهن شمال شرق بوده که شامل 230 نفر می باشند. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده و با توجه به دو جمله ای بودن فضای آزمون آماری، حجم نمونه بر اساس فرمول n محاسبه شده و 144 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها مشتمل بر دو پرسشنامه استاندارد توانمندسازی (اسپیرتز) و پرسشنامه ساختار سازمانی (استیفن رابینز) بوده است. ضریب آلفای کرونباخ سوالات توانمندی (0/863) و ابعاد ساختار سازمانی (0/757) تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن و نرم افزار 18 spss استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادند که ارتباط معنی داری بین ابعاد ساختار سازمانی و توانمندی روانشناختی کارکنان وجود دارد. ضریب همبستگی(0/261-) نشانگر رابطه معکوس بین ساختار سازمانی و توانمندسازی روانشناختی است. یعنی هر چه ساختار به سمت مکانیکی تر شدن نزدیک شود، از توانمندسازی کارکنان کاسته و هر چه به سمت ساختار شبکه ای، پویا، منعطف که بیانگر ساختار ارگانیکی است پیش رود، توانمندسازی روانشناختی کارکنان بهتر صورت می پذیرد. با توجه به یافته ها به مدیران پیشنهاد می شود با برنامه ریزی های علمی، عملی، مستمر و سیستماتیک سعی در کاهش میزان اثرهای ساختار مکانیکی موجود نموده و یا دست به اصلاح روش ها و ساختار بزنند، به ویژه در مشاغل حرفه ای و تخصصی که مستقیماً بر عملکرد سازمان و بهره وری آن تاثیر زیادی دارند. تا بستر مناسبی جهت بکارگیری توانمندسازی ایجاد شود.