نام پژوهشگر: سوما جعفری
سوما جعفری محمدحسن مرتضوی
بستر های هیدروپونیک با توجه به مزایای بسیاری چون افزایش عملکرد، تولید محصول بهداشتی و یکنواخت، صرفه جویی در مصرف آب و زمین حفاظت بهتر از محیط زیست و کاهش نیاز به کارگر در حال گسترش است. خرما یکی از محصولات مهم کشور است که سالانه مقدار چشمگیری از ضایعات نخل خرما بدون استفاده بهنینه از بین می رود. با توجه به اینکه کوکوپیت را از درخت هم خانواده نخل خرما (نارگیل) تهیه می کنند و سالانه مقدار زیادی ارز به منظور واردات آن از کشور خارج می گردد. شوری خاک از جمله مهم ترین عوامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی به شمار می رود. توت فرنگی یک محصول حساس به شوری می باشد که واکنش آن به تنش ارقام مختلف متفاوت است. این آزمایش به منظور بررسی اثر بستر کشت در چهار تیمار (ضایعات دمبرگ نخل خرما، کوکوپیت، مخلوط ضایعات دمبرگ نخل خرما و پرلیت، مخلوط کوکوپیت و پرلیت) بر رشد رویشی و زایشی گیاه و کیفیت میوه توت فرنگی رشد یافته در شرایط هیدروپونیک با سه سطح شوری (0، 15و 30 میلی مولار) کلرید سدیم به صورت اسپلیت- پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه بلوک به اجرا درآمد. برخی از فاکتور های مربوط به رشد رویشی و زایشی و خصوصیات کیفی شامل تعداد کل برگ و میوه، تعدادگل، وزن و حجم میوه و اندازه میوه در طول آزمایش اندازه گیری شد. در پایان آزمایش گیاهان از محیط کشت خارج شده و فاکتور های رشد رویشی مانند سطح برگ ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تنش شوری و بستر کشت فاکتورهای رشد رویشی را به جز کلروفیل کاهش داد. رشد زایشی در اثر اعمال شوری کاهش یافت ، و کاربرد بستر کشت بر روی فاکتور های تعدادگل، وزن میوه و عمکرد گیاه اثر متفاوت و معنی داری را داشت. نتایج به دست آمده نشان داد که تمام فاکتورهای کیفی میوه مانند کلسیم میوه،پتاسیم میوه، سدیم برگ و کلر برگ تحت تأثیر شوری قرار گرفت و اثر متفاوت و معنی داری را از خود نشان داد. بستر کشت به جز در مورد سفتی میوه و پتاسیم میوه بر روی بقیه خصوصیات کیفی مانند کلسیم میوه، سدیم برگ و کلر برگ برگ اثر معنی داری را داشت. به طور کلی با توجه به نتایج به دست آمده امکان جایگزینی کوکوپیت با ضایعات دمبرگ نخل خرما به عنوان بستر کشت توت فرنگی، تحت شرایط هیدروپونیک حاصل گردید. بهترین شوری جهت پرورش توت فرنگی شوری 2 دسی زیمنس بر متر تعیین شد.