نام پژوهشگر: مریم قره سوفلو
مریم قره سوفلو محمد حسنی
این پژوهش با موضوع بررسی عوامل موثر در تدوین کتب دینی در دوره ی باستان و تاثیر آن در کیش زردشتی بیان شده است. این تحقیق بصورت روش کتابخانه ای انجام گرفته است و از منابع و ماخذ مختلف استفاده شده است و عواملی که در ثبات کیش زردشتی و گسترش آن بعنوان یک دین موثر بوده اند پرداخته است. در این زمینه کتابهای دینی مختلفی در خصوص آیینها و روشهای پرستش و اعتقادات دینی توسط پادشاهان و موبدان در سکه ها و کتیبه ها نگاشته شده و در عصر اشکانیان و ساسانیان بدستور پادشاهان جمع آوری و تدوین گردیده است. در دوره ی هخامنشیان کتاب اوستا به استناد برخی از روایات که بر روی 12000 پوست گاو نگارش شده بود توسط اسکندر مقدونی سوزانده شده و نابود گردید. در دوره ی اشکانیان این کتاب دینی (اوستا) به دستور بلاش اول (ولخش) اشکانی جمع آوری و تدوین گردید. اما دوره ی ساسانیان دین زردشت که بعنوان دین و مذهب این دوره رسمیت یافت توسط اردشیر بابکان و بدستور وی اوستا و نوشته ها و آئین های دینی جمع آوری شده و بصورت کتب دینی تدوین گردیدند. از جمله: کتابهایی مانند: اوستا وندیداد ، دینکرد، زاداسپرم، ارداویرافنامه،و... ... کتب پهلوی که در اصل در قرن نهم میلادی سه قرن بعد از سقوط امپراطوری ساسانی و اضمحلال دین زردشتی، بعنوان قانون رسمی اقوام ایرانی به رشته تحریر در آمد تنها منبع اصلی برای زردشتی گری عهد ساسانیان به شمار می رود. از جمله دینکرد که از دیدگاه کلامی دارای بیشترین اهمیت است. این کتاب مجموعه ای از دانش مذهبی است و بهترین منبع ما از برای الهیات زردشتی و علوم دینی است، از باقی کتب پهلوی دو متن در بر دارنده ی حداقل قطعاتی با گرایش نیمه زروانی هستند این دو متن مینوی خرد و گزیده زادسپرم است. از میان کتب پهلوی تنها بندهش است. بندهش به معنی آفرینش نخستین؛ در حقیقت خود یکی از عناوینی محسوب می شود که کتاب بدان می پردازد. کلید واژه ها: کیش زردشتی- هخامنشیان- بلاش اول- کتب پهلوی- ساسانیان- اسکندر مقدونی- اشکانیان