ارتباط علم و اخـلاق از مسائل مهمی است که همواره در مبـاحث معرفت شناسی مطـرح است. در همین راستا تاثیر تهذیب نفس بر کیفیت حصول معرفت از موضوعات جالب و بنیادین این مسئله است. دغدغه بشر امروزی این است که به اصیل ترین و ناب ترین معارف دست یابد تا بتواند ریشه جهالت ها و اسارت های ناشی از آن را از بین ببرد. و این واقعیت، قابل انکار نیست که دستیابـی به معرفت با عوامل و مـوانع فراوانـی مـواجه است. نـفس انسان، مدرک ادراکات می باشد و هنگامی که نفس به درک اشیا نائل می شود مراحل و مراتبی را طـی می کند تا بتواند معـرفتی را کسب نمـاید. در ایـن نوشتار مشخص مـی گردد که حقیقت علـم، امری وجودی و افاضه ای از عالم بالا بر قلب (نفس) انسان اسـت و جستجو در آثار نراقـی نشان می دهد که تهذیب نفس، زمینه سـاز حصـول معرفت حقیقی است و امـوری چـون تعلق خاطر به امور مادی و خواهـش های نفسانی باعث عـدم دریـافت قابلیت لازم جـهت کسب معرفت حقیقی می شـود و در نهایت وجود طهارت و تزکیه نفس، مهمترین عامل کسب معرفت حقیقی معرفی می گردد.