نام پژوهشگر: مرضیه بهنامی فر

بررسی ساختار طراحی سکه های ساسانی با رویکرد آیکونولوژی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده هنر 1392
  مرضیه بهنامی فر   نادیا معقولی

سکه ها اسناد مکتوبی هستند که بسیاری از مسائل مبهم تاریخ را در خود جای داده اند. این فلزات منقوش مانند کتابی سرشار از اطلاعات تاریخی، فرهنگی، مذهبی و اسطوره ای هستند که پرداختن به تصاویر موجود بر روی آنها دریچه ای رو به اعصار گذشته را به روی دنیای معاصر می گشاید. در میان دوران مختلف پادشاهی، عصر ساسانی از اهمیت خاصی برخوردار است. سکه های این عصر نشانگر دوران طولانی سلطنت پادشاهان و نوع فرهنگ و مذهب آنها است. با توجه به اهمیت سکه، این فلزات غالباً توسط علم باستان شناسی مورد بررسی قرار گرفته اما از دیدگاه هنری به ساختار طراحی و تحولات موجود در آنها اشاره چندانی نشده است. اکنون سوال این است که آیا سکه های ساسانی از نظر ساختار کلی در طول این دوره دستخوش تغییرات اساسی و ماهوی قرار گرفته اند؟ هدف از پژوهش حاضر دستیابی به تحولات ساختاری سکه ها و کاربرد عناصر موجود بر روی آنها و ارتباط این نقوش با فرهنگ و مذهب پادشاهان این دوره می باشد. برای نیل به این منظور، از طریق آیکونولوژی نقوش روی سکه، معانی نهفته در آنها مشخص شده و با دست یافتن به برخی از معانی و با استناد به بعضی اطلاعات تاریخی، فرهنگی و مذهبی به تحلیل سکه ها و شرایط موجود در این دوره پرداخته شده است و در پایان به این نتیجه رسیده شد که سکه های این دوره در طول حکومت حدود چهارصد ساله ساسانی، دارای تغییرات اساسی و ماهوی از نظر ساختار نبوده اند و شکل کلی خود را در دوران سلطنت تمامی پادشاهان حفظ کرده اند ولی تغییراتی در نقوش و عناصر روی آنها مشاهده می شود که به نوع نگرش شاهان بستگی دارد.