نام پژوهشگر: افسانه حیدری ریحانی
افسانه حیدری ریحانی بهروز شیران
از آن جا که انتقال دائم ژن و تولید گیاه تراریخته، خاصه در گیاهان چند ساله مانند بادام فرایندی زمانبر است و لازمه ی صرف وقت و هزینه ی زیاد می باشد، بیان موقت ژن با استفاده از اگروباکتریوم (اگرواینفیلتریشن) به عنوان یک راهکار مفید جهت مطالعه ی عملکرد ژن در سیستم های بیانی متفاوت و بهینه سازی فاکتورهای موثر در روش های تراریختگی مورد توجه قرار می گیرد. از این رو این مطالعه با هدف توسعه یک سیستم کارامد برای بیان موقت به واسطه ی اگروباکتریوم در بادام انجام شد. ژن گزارشگر لیکیناز که علاوه بر مزایای ایمنی زیستی، سادگی و حساسیت در کار، به دلیل توانایی شکستن پیوندهای بتاگلوکان، خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی را داراست، برای ارزیابی عواملی که سطح بیان موقت را تحت تاثیر قرار می دهند، بکار برده شد. سه سیستم تظاهر مختلف حامل ژن لیکیناز، که تحت تاثیر عناصر تنظیمی متفاوت قرار داشتند به واسطه دو سویه اگروباکتریوم lba4404 و gv3501 با استفاده از روش اگرواینفیلتریشن به برگ های رقم های مامایی و شاهرود 12 بادام انتقال داده شد. بیان این ژن در سطح پروتئین و rna مورد بررسی و تایید قرار گرفت. آنالیزهای آماری نشان داد که بیشترین میزان تولید پروتئین در برگ های رقم مامایی با استفاده از سیستم تظاهری که موجب تجمع پروتئین در شبکه آندوپلاسمی می شود، با کاربرد سویه lba4404 بدست می آید. همچنین در این پژوهش دو روش استفاده از سرنگ و سیستم خلأ در اگرواینفیلتریشن مورد مقایسه قرار گرفتند که کارایی پایین سیستم خلأ باعث شد در این تحقیق از روش سرنگ استفاده شود. همچنین مقایسه میزان پروتئین نو ترکیب تولید شده در گلبرگ و برگ های رقم مامایی نشان داد میزان بیان در گلبرگ بیشتر است. بررسی اثر ضد میکروبی آنزیم لیکیناز تولید شده بر دو عامل بیماریزا در بادام یعنی باکتری pseudomonas syringae و قارچ phytophtora cactorum نشان داد که لیکیناز باعث کاهش رشد پاتوژن ها می گردد.