در این پژوهش فسفونیک آمیدهای php(o)(nhch2c6h4-4-ch3)2 (1)، php(o)(nhc5h9)2 (2)، php(o)(nc5h9-4-ch3)2 (3) و php(o)(nhc6h4-4-cl)2 (4)، فسفریک تری آمیدهای (4-ch3-c6h4nh)2p(o)(nhc6h4-4-cl) (5)، ((ch3)(c6h11)n)2p(o)(nhc6h4-4-cl) (6)، (oc4h8n)2p(o)(nhc6h4-4-cl) (7)، (4-ch3-c5h9n)2p(o)(nhc6h4-4-cl) (8)، (c3h6)(nh)2p(o)(nhc6h4-4-cl) (9)، (4-ch3-c5h9n)2p(o)(nhc6h4-4-ch3)(10)، p(o)(nhc6h4-4-cl)3 (11)، آمیدو فسفیناتهای (c6h5o)p(o)(nhc6h4-4-cl)2 (12) و (c6h5o)p(o)(nhc6h5)2 (13) کربونیل فسفریک تری آمید (2-no2-c6h4nh)p(o)(nhc6h4-4-cl)2 (14) و فسفین تری آمید p(nhc6h4-4-cl)3 (15) تهیه و تعدادی از آن ها توسط بلورنگاری با پرتو x و طیف سنجی های ir و mass مورد بررسی قرار گرفتند. فسفر (v) در این ترکیبات محیط های چهاروجهی انحراف یافته [c]p(o)[n]2 و p(o)[n]3 را اقتباس می کند. ترکیب 15 مشتقی از فسفر (iii) است. مجموع زوایه های اطراف اتم های نیتروژن در ساختارهای 1، 6، 7، 8، 10 و 11 با مجموع مورد انتظار برای هیبریداسیون sp2 (نزدیک به °360) مطابقت دارد. در ساختار 1 محیط اطراف یکی از اتمهای نیتروژن انحراف نسبتا زیادی را از هندسه مسطح نشان می دهد (?p—n—h +?h—n—c + ?c—n—p = °342). گروه های متصل به اتم نیتروژن به گونه ای قرار گرفته اند که آرایش آنتی زوج الکترون آزاد نسبت به گروه p?o را نشان می دهد. پیوند p—n تشکیل شده توسط این اتم نیتروژن کمی بلندتر از پیوند p—n دیگر (با نیتروژن نزدیک تر به ویژگی sp2) است. اتم های نیتروژن در انباشتگی بلوری این ترکیبات به عنوان پذیرنده پیوند هیدروژنی عمل نمی کنند که نشان دهنده ویژگی باز لویس کم آن ها می باشد. تجمع مولکولها در ساختارهای 1، 6، 7، 8، 10 و 11 به صورت آرایش خطی از طریق پیوندهای هیدروژنی n—h…o می باشد. در طیف جرم ترکیبات 2، 5، 6، 7، 8 و 10 یون ملکولی به ترتیب در m/z برابر 292، 385، 397، 345، 370 و 349 ظاهر می شود. در مورد ترکیبات 6، 7 و 8 قطعه +[nhc6h4-4-35cl] (m/z = 126) مشاهده می شود که شدت آن در ترکیب 7 بیشتر از دو ترکیب دیگر است. همچنین علامت [m+2]+در ترکیبات 5، 6 و 8 دیده می شود. به منظور بررسی طول پیوند p?o در ترکیبات کربو-فسفر، 959 ترکیب (ثبت شده در پایگاه ساختاری کمبریج) با اسکلتp(o)(c)3 ، 154 ترکیب با اسکلت p(o)(c)2(n) و 114 ترکیب با اسکلت p(o)(c)(n)2 بررسی شدند که طول پیوندهایی به ترتیب در بازه 368/1 تا ? 558/1، 452/1 تا ? 538/1 و 458/1 تا ? 522/1 نشان می دهند. کلمات کلیدی: ترکیبات کربو-فسفر، فسفین تری آمید، فسفرآمید، بلورنگاری با پرتو x، طیف جرمی