در این پژوهش با استفاده از دو هیبرید کلزایbrassica napus (hyola 401 ، hyola 420 ) و دو رقم تجاری nk octans, و nk karibic سعی شده است پروتکل باززایی جنین های بدست آمده از کشت میکروسپور توسعه یافته و بهترین گزینه مورد آزمایش در این راستا معرفی گردد. برای جنین زایی، میکروسپورها در محیط nln-13 حاوی 13 درصد ساکاروز کشت شدند، و جنین-های بدست آمده برای تست باززایی مناسب در محیط های پایه مختلف شامل b5 و ms با مقادیر متنوع کربوهیدرات و تنظیم کننده رشدی کشت شده، سپس یک دوره سرمای ?4 به مدت 10 روز در شرایط تاریکی تحمل کرده، بعد به فیتوترون با دمای ?25 منتقل شدند. به منظور افزایش سطح پلوئیدی طوقه و ریشه های گیاهچه های هاپلویید حاصل از جنین های نرمال در محلول کلشی سین (g/l4/3) به مدت 5/1 ساعت قرار گرفتند. با توجه به آزمایشات صورت گرفته مشخص شد اثرات انفرادی ژنوتیپ و محیط و همچنین اثرات متقابل آنها معنی دار بوده است. ژنوتیپ hyola 401 پاسخ پذیرترین و ژنوتیپ nk karibic سخت پاسخ ده ترین در بین ژنوتیپ ها بودند. بهترین محیط برای باززایی و غلبه بر جنین زایی ثانویه انتقال جنین های لپه ای شکل به محیط ga31/0% + ساکارز 2 % + ms(1/2macro) تعیین شد. با بهینه سازی صورت گرفته، در ژنوتیپ های hyola 401 ، hyola 420 و nk octans افزایش راندمان تولید گیاهان نرمال هاپلوئید معنی دار شد. کلمات کلیدی : کلزا، میکروسپور، جنین زایی، باززایی.