نام پژوهشگر: احسان دیرکوندی
احسان دیرکوندی یوسف روزبهان
هدف از این پژوهش تاثیر تعداد دفعات خوراکدهی بر قابلیت هضم مواد مغذی، متابولیتهای خون و رفتار مصرف خوراک در اسب بود. در این آزمایش از 16 رأس اسب نژاد ترکمن به ترتیب با میانگین سن 3±7 سال و وزن 46±430 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. جیره مورد آزمایش شامل 70 درصد علوفه و 30 کنسانتره بود. تیمار و ساعات تغذیه شامل تیمار 2 وعده تغذیه در روز (تغذیه به فاصله 12 ساعت و در ساعتهای 7 و 19)، 4 وعده تغذیه (تغذیه به فاصله 6 ساعت و در ساعتهای 7، 13، 19 و 1)، 6 وعده تغذیه (تغذیه به فاصله 4 ساعت و در ساعتهای 7، 11، 15، 19، 23 و 3) و 8 وعده تغذیه در روز (تغذیه به فاصله 3 ساعت و در ساعتهای 7، 10، 13، 16، 19، 22، 1 و 4) بود. اسبها به مدت 28 روز مطابق با این برنامه تغذیه شدند. بعد از دوره عادتپذیری (21 روز) به مدت 7 روز نمونهبرداری از مدفوع، محاسبه رفتار مصرف خوراک و خونگیری صورت گرفت. جهت تعیین قابلیت هضم مواد مغذی از خاکستر نامحلول در اسید به عنوان مارکر داخلی استفاده شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد، با افزایش دفعات خوراکدهی قابلیت هضم مواد مغذی افزایش مییابد (05/0>p). قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، عصاره اتری، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی به طور خطی با افزایش دفعات خوراکدهی افزایش یافت (05/0>p). بیشترین تفاوت در قابلیت هضم بین تیمارهای 8 و 2 وعده تغذیه در روز مشاهده شد (05/0>p). میزان ph مدفوع تحت تاثیر دفعات خوراکدهی قرار نگرفت (05/0<p). با افزایش دفعات خوراکدهی سطح غلظت پروتئین کل سرم به طور غیر خطی برای تیمار 2 وعده تغذیه در روز افزایش پیدا کرد (05/0p<). بین تیمارهای آزمایشی سطح غلظت گلوکز سرم برای تیمار 2 وعده تغذیه در روز افزایش پیدا کرد (05/0p<). همچنین بین تیمارهای آزمایشی سطح غلظت تریگلیسرید و ldl سرم برای تیمار 2 وعده تغذیه در روز افزایش پیدا کرد (05/0p<). غلظت کلسترول و کلسیم سرم تحت تاثیر دفعات خوراکدهی قرار نگرفت (05/0<p). نرخ جویدن علوفه در زمانهای مختلف به طور معنیداری برای تیمار 8 وعده تغذیه در روز افزایش یافت (05/0>p). همچنین میانگین جویدن و بلعیدن کنسانتره به طور معنیداری برای تیمار 2 وعده تغذیه در روز افزایش یافت (05/0>p). با این حال، میانگین جویدن و بلعیدن علوفه بین تیمارهای مختلف اختلاف معنیدار را نشان نداد (05/0<p). افزایش دفعات خوراکدهی به طور معنیداری سبب کاهش میزان علوفه مصرفی و افزایش مدت زمان مصرف علوفه در تیمار 8 وعده تغذیه در روز شد (05/0>p). در مقابل افزایش دفعات سبب افزایش میزان کنسانتره مصرفی و کاهش مدت زمان مصرف کنسانتره در تیمار 8 وعده تغذیه در روز شد (05/0<p). بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش میتوان نتیجه گرفت، افزایش دفعات خوراکدهی تاثیر مطلوبی بر قابلیت هضم مواد مغذی، متابولیتهای خون و رفتار مصرف علوفه در اسب دارد.