نام پژوهشگر: کوثر حاج محمد اسماعیل نوری
کوثر حاج محمد اسماعیل نوری غلامرضا حسن زاده
بیماری آلزایمر یک بیماری نورودژنریتیو است که با آسیب به حافظه و شناخت، آشکار می شود. یکی از تغییرات مهم در این بیماری نقص در سیستم کولینرژیک مرکزی که نقش مهمی در حافظه و یادگیری دارد، است. ارتباط بین نقص در عملکرد کولینرژیک و بیماری آلزایمر یک دلیل منطقی برای استفاده ی درمانی از ممانعت کننده های استیل کولین استراز را ارائه می دهد. تاکرین با فرمول شیمیای 4،3،2،1-تتراهیدرو-9-آمینو-آکریدین (tha)، اولین داروی مورد تأیید برای درمان علائم بیماری آلزایمر، یک ممانعت کننده استیل کولین استراز برگشت پذیر به همراه چندین خاصیت فارماکولوژیکی است. اما به دلیل اثرات جانبی تاکرین مثل سمیت کبدی، در این آزمایش با استفاده از سیستم تحویل داروی هدفمند، تاکرین در شکل دارویی جدید تاکرین متصل به کایتوسان مغناطیسی ساخته شد. از طرفی مدل آلزایمری با استفاده از تزریق درون بطن مغزی stz، ایجاد شد. در این مطالعه ی تجربی با توجه به اثرات احتمالی تاکرین از طریق رسپتور های موسکارینی (چه از طریق افزایش غلظت استیل کولین و چه از طریق برهم کنش مستقیم خود تاکرین با رسپتور موسکارینی) تأثیر بلوک رسپتور های موسکارینی بر عملکرد بهبود دهنده ی این شکل جدید تاکرین به صورت سیستم تحویل داروی هدفمند در مدل آلزایمری شده به وسیله ی تزریق درون بطن مغزی stz بررسی شد. بدین منظور از رت های نر نژاد ویستار استفاده شد. تزریق stz به صورت درون بطن مغزی (3mg/kg) و در دو مرحله به فاصله ی 48 ساعت، تزریق داروی تاکرین متصل به کایتوسان مغناطیسی به صورت درون ورید دمی و پس از اولین تزریق stz است که پس از آن یک آهنربای مناسب بر روی سر حیوان به مدت یک ساعت قرار می گیرد. برای بلوک رسپتورهای موسکارینی از (0.1mg/kg) scopolamineو به صورت درون صفاقی و در سه مرحله 2، 12 و 24 ساعت پس از تزریق تاکرین متصل به کایتوسان مغناطیسی استفاده شد. نتایج نشان می دهد تاکرین متصل به کایتوسان مغناطیسی با استفاده از مسیر سیگنالینگ رسپتورهای موسکارینی در مدل آلزایمری شده با روش تزریق درون بطن مغزی استرپتوزوتوسین، باعث بهبود یادگیری حافظه ی فضایی، کاهش مرگ سلولی و همچنین افزایش بیان ژن seladin-1 و app نسبت به مدل آلزایمری می شود. اما اثر داروی مورد نظر از طریق مسیر رسپتور موسکارینی بر روی پلاک آمیلوئیدی در مدل آلزایمری نیاز به بررسی های بیشتری دارد.