تحقیقات گذشته نشان داده است محتوای رویا، با شناخت در بیداری همسویی دارد و با بررسی رویا مفاهیم ذهنی خاص و تفاوتهای جنسیتی مردم فرهنگهای گوناگون مشخص شده است. پژوهش حاضر با بررسی محتوای رویای دانشجویان ایرانی، علاوه بر این که به مطالعهی علمی محتوای رویا میپردازد، در پیِ یافتن مفاهیم ذهنی و دغدغههای منحصر به فرد آنها است. روش این پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. برای انتخاب نمونه، از روش نمونهگیری در دسترس استفاده شد. 591 گزارش رویا با استفاده از روششناسی آخرین رویا جمعآوری شد که در میان آنها 115 گزارش رویا از 115 دانشجوی پسر و 103 گزارش رویا از 103 دانشجوی دختر دورهی کارشناسی دانشگاه تهران دارای ضوابط کدگذاری بودند. تحلیل محتوای این رویاها با استفاده از سیستم کدگذاری هال و 0 و با روش بین ارزیاب- / وندیکسل صورت گرفت. اعتبار کدگذاریها با روش آزمون پسآزمون 92 مستقل و t 0 محاسبه شد. برای تحلیل دادههای پژوهش از آزمون مجذور خی و آزمون / ها 87 کوهن استفاده شد. h همچنین از اندازهی اثر نتایج این پژوهش ویژگیهای منحصر به فرد رویاهای ایرانی را نشان میدهد. به عنوان مثال در رویاهای ایرانی نسبت به بیشتر فرهنگهای دیگر، افراد آشنا و اعضای خانوادهی بیشتری دیده می- شود و روابط پرخاشگرانه با زنان کمتر است. در زمینه تفاوتهای جنسیتی تعداد شخصیتها و طول رویاها در رویاهای دانشجویان پسر ایرانی بیش از دانشجویان دختر ایرانی است. علاوه بر این دانشجویان پسر، بیش از دانشجویان دختر رویای شخصیتهای مرد را میبینند. دانشجویان دختر ایرانی بیشتر از دانشجویان پسر ایرانی افراد آشنا و اعضای خانواده را در رویاهای خود میبینند. شخصیتهای درون رویاهای دانشجویان پسر ایرانی بیش از شخصیتهای درون رویاهای دانشجویان دختر ایرانی پرخاشگر هستند. علاوه بر این رویاهای پسران ایرانی بیش از رویاهای دختران ایرانی در موقعیتهای بیرونی رخ میدهد و در نهایت هر دو جنس بیش از هیجانهای مثبت در رویاهای خود هیجانهای منفی میبینند. این نتایج از یک طرف، بسیاری از یافتههای جهانشمول در تحقیقات رویا را تکرار میکند و از طرف دیگر، برخی از جنبههای منحصر به فرد فرهنگ ایران را نمایان میکند.