نام پژوهشگر: یوسف جعفری اهنگری
عادل علی نژاد یوسف جعفری اهنگری
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف پودر همیشه بهار و ویتامین e بر عملکرد سیستم ایمنی جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی، آزمایشی با استفاده از160 قطعه جوجه خروس گوشتی سویه تجاری راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل انجام شد. جوجه ها در 4 تیمار غذایی شامل تیمار شاهد، تیمار شاهد مکمل شده با 5/1 درصد همیشه بهار، تیمار شاهد مکمل شده با 3 درصد همیشه بهار و تیمار شاهد مکمل شده با 300 میلی گرم ویتامین e در کیلوگرم تقسیم شدند که هر تیمار غذایی دارای 4 تکرار بود که هر پن دارای 10 قطعه پرنده بود. به منظور ارزیابی پاسخ به تیتر آنتی بادی علیه نیوکاسل و گلبول قرمز گوسفندی در روزهای 35 و 42 دوره پرورش از جوجه ها خون گیری شد. در پایان دوره آزمایش از هر واحد آزمایشی دو قطعه جوجه خون گیری و کشتار شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که اختلاف معنی داری در مقادیر تیتر آنتی بادی علیه نیوکاسل در روز 35 و 42 وجود نداشت. اختلاف معنی داری در میزان تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی در تیمارهای مختلف در روز 35 پرورش مشاهده نشد. اما میزان تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی اختلاف معنی داری را بین تیمارها در 42 روزگی نشان داد. میزان تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی در تیمار شاهدی که تحت تنش گرمایی بود نسبت به سایر تیمارها کمترین بود، در حالی که تیمار 3 درصد همیشه بهار دارای بیشترین میزان تیتر بود. در مورد نسبت هتروفیل به لنفوسیت اختلاف معنی داری بین تیمارها در اثرات اصلی و اثرات متقابل تیمارها و تنش وجود داشت، به طوری که تیمار شاهدی که در شرایط تنش گرمایی قرار داشت دارای بیشترین میزان بود. در مورد تعداد گلبول های سفید نیز اختلاف معنی داری بین تیمارها در اثرات اصلی و اثرات متقابل تیمارها و تنش وجود داشت به طوری که تیمار شاهدی که در شرایط تنش گرمایی قرار داشت دارای کمترین میزان و تیمار 3 درصد همیشه بهار دارای بیشترین میزان بود. در رابطه با وزن اندام های لنفاوی، اختلاف معنی دار در رابطه با وزن بورس و طحال در رابطه با اثرات اصلی مشاهده نشد اما وزن کبد در اثرات متقابل تیمارها و تنش اختلاف معنی دار نشان داد، به طوری که وزن کبد در تیمار شاهدی که تحت تنش گرمایی قرار گرفته بود در مقایسه با سایرین کمترین بود. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از پودر گیاه همیشه بهار با افزایش مقدار تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز گوسفندی و تعداد کل گلبول های سفید و نیز بهبود نسبت هتروفیل به لنفوسیت می تواند منجر به بهبود عملکرد سیستم ایمنی در جوجه های گوشتی شود.