نام پژوهشگر: محمد رحیم حاجی حاجیکلائی
سجده کمالی مجاوری لنگرودی محمد رحیم حاجی حاجیکلائی
ارزیابی دستگاه قلبی- عروقی و تفریق بین تغییرات عملکردی و پاتولوژیک آن از یکدیگر یکی از مراحل با اهمیت در معاینات بالینی به حساب می آید. از جمله روش های متداول برای ارزیابی دستگاه گردش خون، ثبت فعالیت الکتریکی قلب است. به منظور به کار بردن الکتروکاردیوگرافی جهت تشخیص بی نظمی های ریتم قلب لازم است که پارامترهای استاندارد الکتروکاردیوگرام در بین دام های اهلی و حتی میان نژادهای مختلف دام ها تعیین گردد. در مطالعه حاضر پارامترهای طبیعی الکتروکاردیوگرام و فراوانی آریتمی های فیزیولوژیک در گاومیش خوزستان مورد توجه قرار گرفته است. الکتروکاردیوگرام 100 رأس گاومیش رودخانه ای به ظاهر سالم در شهرهای شوشتر، دزفول، اهواز، سوسنگرد وشادگان در حد فاصل دی ماه 1390 لغایت تیرماه 1391 ثبت گردید. الکتروکاردیوگرافی با استفاده از لید قائده ای- راسی ( با استفاده از الکترود مثبت و منفی اشتقاق اندامی ii) و با بهره بردن از دستگاه الکتروکاردیوگراف تک کاناله فوکودا به انجام رسید. جهت ارزیابی ارتفاع امواجp، q،r ،s ،t ، طول امواج p، qrsوt و فواصل p-r، q-t، r-r و قطعات pr، st و tp نوار قلب ها، اسکن شده و بزرگ نمایی بر روی آنها صورت می گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار spss و آزمون مربع کای، کولموگروف اسمیرنوف و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانه± دامنه بین چارکی تعداد ضربان قلب گاومیش ها 10±70 در دقیقه بوده، هیچ اختلاف آماری معنی داری در بین دو جنس و دو گروه سنی مختلف (کمتر و مساوی 5/2 سال و بیشتر از 5/2 سال) وجود نداشته است. بررسی الکتروکاردیوگرام ها نشان داد که امواج p وt به اشکال مثبت ساده، مثبت شکاف دار، دوفازی مثبت- منفی و دوفازی منفی- مثبت و کمپلکس qrs به صورت qs، rs و یا qrs وجود داشته است. موج t به شکل منفی ساده نیز ثبت گردید. در بعضی موارد الگوهای متفاوتی از امواج p، qrs و t در نوار قلب گرفته شده از یک گاومیش مشاهده شد. آزمون های آماری نشان داد که در برخی موارد اختلاف بین دو جنس و دو گروه سنی از نظر وجود الگوهای متفاوت امواج، معنی دار بوده است(05/0p<). در این مطالعه بدون در نظر گرفتن سن و جنس، میانه ± دامنه بین چارکی ارتفاع امواج p، r ،s وt به ترتیب 04/0± 18/0، 40/0± 69/0، 31/0± 97/0 و 25/0± 20/0میلی-ولت و دامنه موج p، qrs و t به ترتیب01/0± 06/0، 01/0± 06/0 و 02/0± 08/0 ثانیه تعیین گردید. در بین دو جنس تنها ارتفاع موج s از لحاظ آماری دارای اختلاف معنی دار بود. همچنین به جز ارتفاع pو rدرسایر موارد، در بین دو گروه سنی اختلاف آماری معنی داری مشاهده شد (05/0p<). میانه ± دامنه بین چارکی فواصل p-r، q-t و r-rو قطعات pr، st وtp در گاومیش ها 03/0± 22/0، 04/0± 36/0، 16/0± 89/0، 02/0±12/0، 05/0± 21/0 و 12/0±30/0 ثانیه تعیین گردید. آزمون های آماری نشان داد که تنها فاصله p-r وq-t و قطعه pr در بین دو جنس و دو گروه سنی دارای تفاوت معنی دار می باشد(05/0p<). در این مطالعه 69 راس از گاومیش ها (69%) دارای حداقل یک نوع آریتمی بودند. بیشترین وقوع آریتمی به پیش آهنگ سرگردان (57%) و کمترین آن به بلوک دهلیزی- بطنی درجه 1 و الکتریکال آلترنانس (هرکدام 2%) تعلق داشت. در برخی موارد، انواع مختلف آریتمی به صورت همزمان مشاهده گردید. وقوع برخی از آریتمی ها در بین دو گروه سنی واجد تفاوت آماری معنی داری بود (05/0p<).
پرستو مرادی چغاکبودی محمد رحیم حاجی حاجیکلائی
بیماری اسهال ویروسی گاوان و بیماری مخاطی سندرومهایی با نشانههای کلینیکی متفاوت هستند که توسط ویروسی مشابه از جنس پستی ویروس و از خانواده فلاوی ویریده ایجاد می گردند. در تشخیص اولیه وضعیت آلودگی در گله های گاو غالباً بشکل روزمره از آزمایش سرولوژیک الایزا استفاده می شود. آزمایش الایزا ممکن است بصورت غیر مستقیم و یا رقابتی انجام گردد اما بدلیل احتمال وجود واکنش های غیراختصاصی الایزای رقابتی که در آن از آنتی بادی منوکلونال استفاده می گردد ارجحیت دارد. هدف از این مطالعه طراحی تست الایزای رقابتی برای تعیین آنتی بادی های ضد ویروس اسهال ویروسی گاو با استفاده از قطعه ی چهارم پروتئین نوترکیب ns3 و یک آنتی بادی منوکلونال ضد پروتئین ns3 و سپس محاسبه ی حساسیت و ویژگی نسبی آن، در مقایسه با تست خنثی سازی ویروس به عنوان استاندارد طلایی بود. در این تحقیق ابتدا بر اساس یک آزمایش اولیه منوکلونال آنتی بادی مناسب از میان چندین آنتی بادی دردسترس انتخاب گردید. سپس رقت های مناسب آنتی ژن و آنتی بادی منوکلونال و نیز رقت مناسب کنژوگه با استفاده از روش تیتراسیون چکربورد در قالب یک الایزای غیرمستقیم تعیین گردیدند. پس از آزمایش 197 عدد نمونه ی سرمی گاو با الایزای رقابتی استاندارد شده و انجام آنالیز roc در مقایسه با نتایج بدست آمده از تست خنثی سازی ویروس، نقطه ی برش الایزای رقابتی طراحی شده برابر با 88/41 تعیین گردید. با مشخص شدن نقطه برش و نتایج بدست آمده از آزمایش سرم ها، حساسیت و ویژگی الایزای رقابتی در مقایسه با خنثی سازی ویروس بترتیب 93.90% و ویژگی 100% محاسبه گردید. با استفاده از آزمون مک نمار نشان داده شد که تفاوت معنی داری بین روش vn و نتایج الایزای رقابتی وجود ندارد. همچنین برا ساس نتایج بدست آمده مشخص شد که آزمایش طراحی شده نسبت به کیت الایزای تجاری (با حساسیت 81% و ویژگی 92%) دارای کیفیت و کارایی بالاتری می باشد. بنابر این برمبنای نتایج این تحقیق، تست الایزای رقابتی طراحی شده با پروتئین نوترکیب ns3 برای تعیین آنتی بادی های ضد ویروس اسهال ویروسی گاو بسیار مفید می باشد.
هدیه جعفری محمد حسین راضی جلالی
ژیاردیا دئودنالیس تک یاخته روده ای انگلی با پراکندگی جهانی است که درطیف وسیعی از میزبان ها شامل انسان و حیوانات ایجاد عفونت می کند. مطالعات بر روی شاخصه های ژنیتیکی ژیاردیا دئودنالیس به وسیله قطعات ژنومی خاص نشانگر 8 اسمبلاژ(a-h) از این انگل بوده است. یافته ها نشان داده که اسمبلاژ a و b در انسان ودام و اسمبلاژ e در علفخواران ایجاد عفونت می کنند. در این تحقیق نمونه های مدفوع از گوسفند، بز، گاو، گاومیش و اسب های شهر اهواز جمع آوری شد. کیست ژیاردیا به وسیله میکروسکوپ نوری تشخیص داده شد.شیوع آلودگی به ژیاردیا در این علفخواران اهلی به ترتیب %6/17، %17، %28،% 4/39 و% 6/36 بوده است. ژنوتیپ 15 نمونه از هر دام به وسیله واکنش زنجیره ای پلی مراز- تکنیک چند شکلی طولی قطعه محدود شونده (pcr_rflp) با استفاده از ژن های گلوتامات دهیدروژناز (432 جفت بازی) توسط آنزیم های niaiv و rsai و ژن تیروفسفات ایزومراز (605 و 530 جفت بازی) با آنزیم rsai و همچنین توالی یابی قطعه 292 جفت بازی ss-rrna تعیین شد. نتایج آزمایشات نشان داد که گوسفندان و بزها همگی به اسمبلاژ e و گاوها و اسب ها آلوده به اسمبلاژ e (3/73% و80%) و اسمبلاژ ai (7/26% و 20%) و آلودگی ژیاردیا در گاومیش به اسمبلاژهای e (40%)، ai (7/46%) و biii (3/13%) بوده است. آنالیز آماری بیانگر ارتباط میان سن و اسمبلاژهای زئونوز تنها در گاوهای زیر یک سال و گاومیش های زیرسه سال بوده ولی ارتباطی میان سن و قوام مدفوع و ژیاردیازیز در علفخواران اهلی گزارش نشده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن است که جهت تشخیص اسمبلاژ جدایه ها استفاده از چند ژن (تکنیک mlg) در تعیین دقیق اپیدمیولوژی ژیاردیا موثر می باشد. ژیاردیا دئودنالیس یکی از انگل های معمول در علفخواران اهلی است و گاو، گاومیش و اسب به عنوان منبع آلودگی زئونوز در منطقه اهواز می باشد.
میرحامد شکریان محمد رحیم حاجی حاجیکلائی
هدف از این مطالعه بررسی ارتباط شاخص¬های استرس و التهاب با سطح tg کبد و پارامترهای لیپیدی سرم در گاومیش¬های محروم از غذا می¬باشد . محرومیت طولانی مدت از دریافت غذا وضعیتی مشابه روز¬های اول بعد از زایمان ایجاد می¬کند و می¬تواند به عنوان یک مدل تجربی ایجاد استرس جهت بررسی مکانیسم¬های احتمالی درگیر در ایجاد هپاتو¬استئا توز مفید باشد. ¬در این تحقیق 5 راس گاومیش نر با میانگین وزنی 210 کیلوگرم به مدت 8 هفته با جیره حاوی مخلوطی از یونجه، کاه و کنستانتره حاوی جو، ذرت، سویا، تخم پنبه ومینرال¬ها پروار شدند. دردوره 8 روزه محرومیت غذایی¬گاومیش¬ها فقط با آب وکاه تغذیه شدند. ¬نمونه خون در سه نوبت (با فاصله زمانی هر 18 روز) و روزانه به مدت 8 روز بترتیب در زمان پروار مرحله اول یا قبل محرومیت¬غذایی 8 روزه و در دوره محرومیت¬غذایی 8 روزه اخذ گردید.¬بعد از محرومیت¬غذایی، گاومیش¬ها مجددا 8 هفته پروار شدند، در این مرحله نیز نمونه خون به فاصله زمانی هر 18 روز اخذ شد. در طول مراحل اخذ نمونه¬خون ، معاینه¬بالینی روزانه وثبت علایم حیاتی از قبیل درجه حرارت، تعداد ضربان قلب و تنفس وحرکات¬شکمبه واخذ خون وریدی (20 سی¬سی) انجام گردید. پارامترهای بیوشیمیایی خون شامل کلسترول تام،nefa,bhba,glucose,tg,hdl,vldl, ldl و شاخصهای¬استرس شاملmda,thiol protein, total antioxidant activity, carbonyl protein, و بیلی روبین مستقیم و تام اندازه¬گیری شدند. بیوپسی کبد،¬در روز¬های اول و آخر محرومیت غذایی و پایان دوره پروار مرحله دوم، جهت استخراجtg از نمونه¬های کبدی انجام شد. در این تحقیق برای اخذ نمونه¬های¬کبدی از اولتراسونوگرافی استفاده شد که به طور موفقیت آمیزی، تهیه نمونه ها امکان¬پذیر بود. نمونه¬های کبدی بیوپسی شده در آزمایشگاه پاتولوژی ازنظر تغییرات احتمالی برروی هپاتوسیت¬ها بررسی شدند.آنالیز نتایج توسط آزمون آنالیز واریانس با اندازه¬گیری تکراری انجام شد.نتایج درقسمت معاینات بالینی نشان داد تغییرات معنی¬داری در میانگین تعداد ضربان قلب، درجه حرارت بدن مشاهده نشد (5 0/0p>) اما در تعداد حرکات تنفسی و شکمبه، در مراحل مختلف مطالعه تغییرات معنی¬داری مشاهده گردید (5 0/0p?)، از طرف دیگر درقسمت فاکتورهای لیپوپروتئینی، تغییرات معنی¬داری در میانگین غلظت سرمی vldl، tg و کلسترول تام مشاهده نشد (05/0p>)، اما در میانگین غلظت سرمی ldlو hdl در مراحل مختلف مطالعه تغییرات معنی¬داری مشاهده گردید (05/0p?)،در قسمت شاخص¬های انرژی، تغییرات میانگین غلظت سرمی nefa وbhba در مراحل مختلف برخلاف میانگین غلظت سرمی گلوکز، معنی¬دار نبود (5 0/0p>)، همچنین میانگین تغییرات غلظت سرمی بیلی¬روبین تام و مستقیم در مراحل مختلف نیز معنی دار نبود(5 0/0p>)، در قسمت شاخص¬های استرس نیز بجز در مورد carbonyl protein ، تغییرات میانگین غلظت سرمی سایر شاخص¬ها¬ی اندازه-گیری شده شامل thiol protein،total antioxidant activity و mdaمعنی¬دار نبود(5 0/0p>).در مورد میانگین غلظت tg کبدی نیز تغییرات معنی¬داری در مراحل مختلف مطالعه وجود نداشت (5 0/0p>).نتایج پاتولوژی نیز نشان داد که پس از اتمام دوره 8 روزه محرومیت غذایی و بازگشت مجدد حیوان به تغذیه با جیره غذایی بالانس شده و وزن¬گیری مجدد، تغییرات پاتولوژیک دیده شده در دوره محرومیت غذایی شامل تورم سلولی، تغییرات چربی ، نکروز انعقادی، واکوئل¬های چربی و تغییرات پاتولوژیک در سیتوپلاسم و هسته به حالت نرمال بازگشت. روند تغییرات وزنی گاومیش¬ها نیز در مراحل مختلف مطالعه نیز معنی¬دار بود (5 0/0p?). به نظر میرسد گاومیش در شرایط نوسانات شدید دریافت مواد غذایی، دارای توانایی ذاتی خاص و ساز و کار طبیعی برای کنترل لیپولیز و گلوکونئوژنز با هدف جلوگیری از بروز بیماریهای متابولیکی و عدم تغییرات عمده در علائم حیاتی، پارامترهای لیپیدی و شاخص¬های انرژی و استرس درسرم خون وtg کبد است،که دلالت بر مقاومت ذاتی آن به شرایط استرس در مقایسه با گاو با توجه به خصوصیات بارز این حیوان نظیر، قدرت جسمانی زیاد برای کار در اقلیم گرمسیری و توانایی حیاتی بیشتر برای استفاده از مواد خشبی کم ارزش نسبت به سایر گونه¬ها وتولید شیر پر چرب-،دارد.
محسن آخوندی محمد رحیم حاجی حاجیکلائی
این مطالعه به منظور مقایسه ارزش تشخیصی الیزای خانگی طراحی شده و با روش خنثی سازی ویروس به عنوان روش استاندارد در گاومیش انجام گرفته است. بدین منظور در سال 1393 نمونه خون از 150 رأس گاو-میش ارجاعی به کشتارگاه اهواز اخذ گردید. سرم های جدا شده با استفاده از دو روش خنثی سازی ویروس و الیزای خانگی جهت تشخیص اسهال ویروسی گاو مورد آزمایش قرار گرفتند. جهت مقایسه ی نتایج این دو روش از آزمون مک نمار استفاده شد و توافق آنها با محاسبه آماره کاپا و آماره کاپای اصلاح شده برای شیوع و تورش استفاده شد و حساسیت و ویژگی کیت الیزای خانگی محاسبه گردید. حساسیت و ویژگی الیزای خانگی در مقایسه با روش خنثی سازی ویروس به ترتیب90 و 83/94 درصد محاسبه شد. با توجه به نتایج فوق می توان بیان نمود که از الیزای خانگی طراحی شده می توان جهت تشخیص آلودگی سرمی گاومیش به ویروس اسهال ویروسی گاو استفاده نمود.