نام پژوهشگر: لیلی یوسفی

استخراج لیکوپن از گوجه فرنگی با سیال فوق بحرانی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم پایه 1392
  مجتبی زارع   حسین رسا

چکیده استخراج با سیال فوق بحرانی در چند سال اخیر رشد قابل ملاحظه ای به خصوص در زمینه داروئی و صنایع غذایی داشته است. این روش به عنوان روش استخراجی کارا و سازگار با محیط زیست برای مواد جامد معرفی شده است. سیال فوق بحرانی به خاطر داشتن خواصی مانند نفوذپذیری بالا، گرانروی کم و حلالیت بالا استخراج مواد از محیط های گوناگون را به سرعت انجام می دهد، و در ضمن چون این سیال در شرایط عادی (فشار یک اتمسفر) به حالت گاز می باشد، به راحتی از مواد استخراج شده جدا می شود. لیکوپن مسئول رنگ قرمز در بسیاری از میوه ها و مخصوصاً گوجه فرنگی است. ثابت شده است که لیکوپن یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان های طبیعی است، لیکوپن دارای خواص ضد سرطانی بسیار قوی بوده و می توان به عنوان مکمل داروئی و غذایی از آن استفاده کرد. برای افزایش کارایی استخراج لیکوپن از گوجه فرنگی پارامترهای استخراج شامل فشار، دما، اندازه ی ذرات، حلال بازیابی کننده نمونه، زمان استخراج دینامیکی و استاتیکی مورد بررسی قرار گرفته و بهینه شدند و همچنین این موضوع بررسی گردید که از کدام قسمت گوجه فرنگی (پوست، پالپ و یا به صورت کامل) می توان بیشترین مقدار لیکوپن را استخراج کرد. نتایج آزمایش ها نشان می دهد که افزایش دما و فشار و کاهش اندازه ی ذرات باعث افزایش بازیابی می شود و همچنین استخراج از پوست گوجه فرنگی، با استفاده از ترکیب حلال ها (دی کلرومتان، هگزان نرمال، استون) و با افزایش زمان استخراج استاتیکی و دینامیکی می توان استخراج لیکوپن را افزایش داد.