نام پژوهشگر: سیدسعید هاشمی
هانیه واحدی زارچ علی رحیم پور
امروزه صنعت توریسم با توجه به میزان درآمدزایی در جایگاه سوم صنایع جهان قرار گرفته است و کشورها در راستای توسعه و بهبود وضعیت این صنعت تلاشهای بسیاری انجام داده اند. در بین زیرشاخه های گردشگری،"اکوتوریسم"طی سال های اخیر اهمیت شایان توجهی یافته است.طبق آمار سازمان جهانی گردشگری بیش از 7 درصد کل هزینه های سفرهای بین المللی از آن اکوتوریسم است . بنابراین راهنمایان اکوتوریسم نقش بسیار متمایزی در معرفی جاذبه ها، منابع و تسهیلات گردشگری جامعه، افزایش سطح رضایتمندی گردشگران و پایداری و حفاظت از داشته های طبیعی مقصد دارند. با وجود پتانسیل بالای کشورمان در برگزاری تورهای اکوتوریسم و اهمیت نقش و عملکرد راهنمایان اکوتوریسم متاسفانه تاکنون در ایران ارزیابی نظام مند و عملی از توانمندی ها وچگونگی عملکرد آنها و شناسایی مشکلات آنها به عمل نیامده، بنابراین با توجه به اهمیت نقش آنها در ارائه خدمات و حفاظت از محیط زیست و هم چنین کم توجهی به موضوعات مربوط به راهنمایان اکوتوریسم در ادبیات گردشگری این تحقیق به ارزیابی توانمندی ها و مشکلات راهنمایان اکوتوریسم می پردازد. در این تحقیق با استفاده از ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان توانمندی ها و مشکلات راهنمایان شناسایی و پس از غربالگری 25 توانمندی و 25 مورد از مشکلات آنها انتخاب شد.سپس از راهنمایان اکوتوریسم استان تهران خواسته شد تا میزان اهمیت هریک از موارد را در پرسشنامه ای با طیف لیکرت 5 تایی ارزیابی کنند. نمونه مورد بررسی در این تحقیق 100 نفر و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها و ارزیابی میزان اهمیت توانمندی ها و مشکلات از آزمون دوجمله ای و آزمون فریدمن استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است توانمندی هایی شامل " مسئولیت پذیری و وظیفه شناسی "، " اهمیت دادن به امنیت و سلامت گردشگران"، " محرم اطلاعات خصوصی گردشگران و حفاظت از آنها "، " اعتماد به نفس و قاطعیت"، " اجرای کامل تعهدات قانونی و اخلاقی در تور"،به عنوان توانمندی های مورد نیاز یک راهنمای اکوتوریسم در اولویت قرار دارند و همچنین دراولویت بندی مشکلات ،" عدم حمایت های بیمه درمانی و بازنشستگی و بیمه بیکاری از سوی سازمان های متولی"، " وجود افراد غیرمتخصص و بدون مجوز فعالیت به عنوان راهنمای اکوتوریسم"، " عدم وجود تورهای خارجی و داخلی به طور مستمر در کشور( فصلی بودن سفر در ایران و نداشتن امنیت شغلی)"، " عدم نظارت بر حقوق و دستمزد راهنمایان اکوتوریسم"، از اهمیت بسیاری برخوردار می باشند.