نام پژوهشگر: علی تقی نژاد
نائر رحمانی حجت الله رنجبر
یکی از مواردی که در فرآیند معدنکاری و صنایع معدنی وابسته به آن، بایستی مورد توجه خاص قرار گیرد، مکان یابی واحدهای فرآوری و کانه آرایی مواد معدنی با در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی و اقتصادی می باشد، چرا که این کارخانه ها در تمام عمر معدن مورد استفاده قرار گرفته و تعیین محل مناسب آن ها از ضروری ترین کارها در یک معدن می باشد و یک انتخاب مناسب می تواند تولید را افزایش دهد و بازدهی را به حداکثر برساند. در این تحقیق سعی شده است که با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و بررسی مشکلات سایر کارخانه های موجود، فهرستی از عوامل موثر بر انتخاب مکان احداث این کارخانه ها فراهم شود. برای تعیین اولویت و میزان اهمیت نسبی این عوامل از روش های تصمیم گیری چندمعیاره تحلیل سلسله مراتبی فازی (به روش لارهون و پدریکز) و غیرفازی (به روش ساعتی)، بر اساس جمع آوری نظرات کارشناسان خبره در زمینه معدنکاری (اکتشاف، استخراج، فرآوری، مکانیک سنگ و مدیریت امور معدنی)، استفاده گردید. نتایج این روش ها حاکی از اهمیت فوق العاده زیاد فاصله از محل تأمین خوراک (معدن) می باشد. ضمناً روش تحلیل سلسله مراتبی فازی به طور قابل ملاحظه ای برخی عوامل را به عنوان مهم ترین عوامل، مشخص نموده که اهمیت معناداری در مقایسه با سایر عوامل پیدا کرده اند. در عین حال می توان گفت که روش تحلیل سلسله مراتبی قطعی نیز ضمن تعیین اولویت برای عوامل، آن ها را به دسته های مشخصی از لحاظ میزان اهمیت تقسیم بندی نموده است. در ادامه تحقیقات، برای تعیین مکان مناسب احداث کارخانه فرآوری معدن مس چاه فیروزه بر اساس نتایج تحلیل های سلسله مراتبی فازی و غیرفازی، از روش های فازی و مجموع وزن دار در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. با تلفیق نتایج روش های مذکور نقشه واحدی قابل تهیه است که بر اساس آن تعدادی نقاط به عنوان گزینه های معتبر (بر اساس برخی از عوامل موثر) معرفی شده اند و از بین آن ها به کمک روش بیشترین شباهت به گزینه آرمانی، یک محدوده به عنوان محدوده نهایی معرفی شده است.